Jak istotną rolę odgrywa prawidłowe nawodnienie organizmu?

Jak istotną rolę odgrywa prawidłowe nawodnienie organizmu?

Prawidłowe nawodnienie organizmu to integralny element dobrze zbilansowanej diety, który może odpowiadać za właściwe funkcjonowanie ustroju.

Człowiek w ok. 70% składa się z wody, a regularne dostarczanie płynów do organizmu może wspierać utrzymanie równowagi wodno-elektrolitowej i zapewniać komórkom podstawowy materiał budulcowy, który może umożliwiać transportowanie i wykorzystywanie składników odżywczych oraz tlenu przez organizm.

Odpowiednie nawodnienie organizmu - dlaczego jest takie ważne?

Człowiek bez wody nie byłby w stanie istnieć, gdyż pełni ona wiele istotnych funkcji w organizmie i gwarantuje jego prawidłową pracę.

Woda to podstawowy, nieorganiczny składnik ustroju, który może m.in.:

  • stanowić materiał budulcowy organizmu,
  • odpowiadać za prawidłowy przebieg procesów metabolicznych,
  • ułatwiać wchłanianie składników odżywczych,
  • wspomagać proces detoksykacji,
  • umożliwiać transport składników odżywczych,
  • stanowić główny składnik krwi,
  • odpowiadać za regulację temperatury ciała,
  • chronić organy i narządy m.in. gałki oczne, mózg, rdzeń kręgowy,
  • gasić pragnienie i orzeźwiać,
  • poprawiać koncentrację,
  • nawilżać i regenerować skórę,
  • umożliwiać prawidłową pracę narządów, m.in. nerek.
Skorzystaj z rabatu na cały asortyment!

Zapotrzebowanie organizmu na płyny

Odpowiednie nawodnienie organizmu jest ściśle związane z pokryciem zapotrzebowania na wodę. Warto jednak pamiętać, iż dostarczamy ją do organizmu nie tylko poprzez picie samej wody, ale również wraz z codzienną dietą i spożywanymi posiłkami.

Powszechnie mówi się, że dorosły człowiek powinien wypijać minimum dwa litry płynów dziennie. Jest to po części prawdziwe stwierdzenie. Dlaczego jest prawidłowe tylko w pewnym sensie?

Ponieważ zapotrzebowanie na płyny to tak naprawdę kwestia indywidualna. Może zależeć m.in. od wieku, płci, masy ciała, poziomu aktywności fizycznej, codziennej diety, a także temperatury i wilgotności powietrza oraz ewentualnych infekcji i chorób.

Warto zadbać o bilans wodny, czyli stosunek pomiędzy wodą dostarczaną do ustroju a wydalaną z organizmu. W prawidłowym bilansie wodnym stosunek tych wartości powinien być równy.

Prawidłowe nawodnienie organizmu zależy więc od zaspokajania potrzeb ustroju, które zmieniają się w zależności od wymienionych wyżej parametrów. Płyny powinny być stale dostarczane do organizmu, aby zapewnić jego prawidłowe funkcjonowanie. Niedobór wody w ustroju może skutkować jego odwodnieniem i przyczynić się do wystąpienia niepożądanych konsekwencji.

Odwodnienie organizmu

Odwodnienie organizmu, czyli niedostateczna podaż płynów, może być zjawiskiem niebezpiecznym, które może zaburzyć prawidłową pracę całego ustroju. Jakie mogą być więc objawy odwodnienia?

Polecane produkty ułatwiające nawodnienie organizmu

Objawy odwodnienia organizmu

  • pragnienie,
  • bóle głowy,
  • zawroty głowy,
  • drażliwość,
  • rzadkie oddawanie moczu i zmiana jego barwy,
  • sucha skóra,
  • senność,
  • problemy z koncentracją,
  • ogólne osłabienie,
  • zmniejszone wydzielanie potu,
  • pogorszenie kondycji fizycznej,
  • zaburzenia termoregulacji.

Duże odwodnienie może przyczynić się do utraty świadomości, a ubytek wody większy niż 10% może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia człowieka.

Przyczyny odwodnienia organizmu

Najczęstszą przyczyną odwodnienia organizmu jest dostarczanie do ustroju zbyt małych ilości płynów w odniesieniu do zapotrzebowania. Do innych przyczyn odwodnienia można zaliczyć m.in.:

  • Wymioty i długotrwałe biegunki - w krótkim czasie może dojść do utraty znacznych ilości wody oraz elektrolitów.
  • Gorączkę i podwyższoną temperaturę ciała - im wyższa temperatura, tym większe ryzyko odwodnienia. Dlatego też podczas gorączki należy pić większe ilości wody.
  • Nadmierne pocenie - występować może szczególnie w czasie wykonywania intensywnych wysiłków fizycznych oraz podczas upałów.
  • Zwiększoną diurezę - częste oddawanie moczu może być związane z infekcją układu moczowego, jak również z niezdiagnozowaną lub niepoprawnie prowadzoną cukrzycą, a także ze stosowanie leków na nadciśnienie czy diuretyków.

Zwiększone ryzyko odwodnienia

Można wyróżnić grupy osób, które mogą być wyjątkowo narażone na niedostateczną podaż płynów w ustroju. Jakie to osoby i z czego wynika zwiększone ryzyko odwodnienia?

Dzieci mają mniejszą powierzchnię ciała i skóry niż osoby dorosłe. Jednocześnie wyróżniają się szybszym metabolizmem, a to może sprzyjać szybszej utracie wody z ustroju. Dodatkowo dzieci sięgają po napoje zwykle dopiero wówczas, gdy czują pragnienie (czyli, gdy są już w niewielkim stopniu odwodnione). Dlatego też bardzo ważne jest, aby często w ciągu dnia proponować maluchom wodę.

Na odwodnienie narażone są także osoby starsze. Podczas procesów starzenia może zmniejszać się ilość wody w organizmie, a efektywność pracy poszczególnych narządów może się obniżać. Jednocześnie występujące wśród seniorów schorzenia i przyjmowane przez nich leki mogą zwiększać ryzyko odwodnienia ustroju. Osoby starsze mogą również w mniejszym stopniu odczuwać pragnienie, co również może niekorzystnie wpływać na ilość przyjmowanych płynów, a tym samym na pracę organizmu.

Kolejną grupą, która powinna zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią podaż płynów, są osoby aktywne fizycznie. Podczas wykonywania intensywnych wysiłków może dojść do znacznej utraty wody i elektrolitów wraz z potem. Rywalizacja, tempo i adrenalina mogą wpływać natomiast na zmniejszenie odczuwania pragnienia, a tym samym mogą sprzyjać odwodnieniu ustroju, co może przełożyć się na pogorszenie kondycji fizycznej i gorsze wyniki sportowe, a także na zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej.

Przewodnienie organizmu

Mimo, że odwodnienie organizmu może być niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka, nadmierna podaż płynów również może niekorzystnie wpływać na pracę całego ustroju.

Objawy i skutki przewodnienia organizmu

  • Częste oddawanie moczu i zmiana jego barwy,
  • obrzęki,
  • zmęczenie,
  • brak energii,
  • zwiększenie masy ciała,
  • wzrost ciśnienia tętniczego.

Hiponatremia, czyli przewodnienie hipotoniczne, może przyczynić się nawet do wystąpienia zaburzeń świadomości i obrzęku mózgu.

Kto może być narażony na przewodnienie?

Do sytuacji przewodnienia może dojść wśród maratończyków, którzy po wykonaniu intensywnego wysiłku fizycznego, szybko uzupełniają znaczne ilości wody utraconej w trakcie wykonywania aktywności.

Do nadmiernej podaży płynów może dojść również wśród osób cierpiących na polidypsję, czyli patologiczne, nadmierne uczucie pragnienia.

Istnieją także choroby, w których przebiegu zwiększa się ryzyko wystąpienia hiponatremii. Do takich schorzeń zaliczyć można m.in. przewlekłą chorobę nerek, ostre uszkodzenie nerek czy ostre lub przewlekłe uszkodzenie wątroby.

Prawidłowe nawodnienie organizmu - gwarancja uniknięcia problemów zdrowotnych

Jak zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu?

Prawidłowe nawodnienie organizmu jest niezwykle ważne. To dzięki niemu człowiek może funkcjonować i być w dobrej formie. Co ciekawe, uczucie pragnienia może pojawić się dopiero po utracie 2-3% wody z ustroju, a już utrata 2% płynów może upośledzać wydajność umysłową i kondycję oraz koordynację fizyczną.

W jaki więc sposób dbać o organizm, aby wspierać prawidłowy bilans wodny?

Dobrym rozwiązaniem może być rozpoczynanie dnia od szklanki wody z cytryną, co może nie tylko pozytywnie wpłynąć na nawodnienie organizmu, ale także na pobudzenie procesów trawiennych.

Ponadto warto zawsze mieć przy sobie butelkę wody mineralnej (najlepiej wysokozmineralizowanej, bogatej w elektrolity) i pić z niej często, niewielkie ilości wody. Jeżeli sam smak wody jest dla Ciebie problemem, możesz urozmaicić czystą wodę, dodając do niej liście mięty, cytrynę czy inne dodatki. Oprócz czystej wody warto także zwrócić uwagę na podaż innych płynów - herbat ziołowych, soków czy zup.

Aby zwiększyć ilość płynów w ustroju, warto także spożywać więcej warzyw i owoców, które mogą stanowić dobre źródło wody. Do takich produktów można zaliczyć np. arbuza, ogórka szklarniowego, cukinię, rzodkiewkę, pomidora czy truskawki.

W czasie wykonywania intensywnych treningów czy wysiłków fizycznych warto stosować także elektrolity i sięgać po napoje izotoniczne, które mogą być cennym źródłem witamin i składników mineralnych.

Warto również zrezygnować z napojów alkoholowych, mocnej kawy oraz herbaty i unikać napojów gazowanych. Produkty te mogą hamować uczucie pragnienia, działać moczopędnie i zwiększać ryzyko odwodnienia ustroju.

Bibliografia:

  1. https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/view/18592
  2. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/219513
  3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34268642/
  4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31204514/
  5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30982263/
  6. https://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-article-6a209abc-5bf7-4ff6-9771-8fb8cc42b659

Data ostatniej aktualizacji: 05.01.2023

pixel