Białka serwatkowe

Białko serwatkowe, jak sama nazwa wskazuje, powstaje z serwatki - produktu ubocznego wytwarzanego podczas produkcji sera. To składnik pozbawiony smaku i zapachu, który stanowi bogactwo aminokwasów egzogennych. Białko serwatkowe to naturalny suplement diety, który cieszy się dużą popularnością wśród osób aktywnych fizycznie, ponieważ może korzystnie oddziaływać na rozbudowę masy mięśniowej i przyspieszenie regeneracji po intensywnym treningu, a także może pozytywnie wpływać na procesy odchudzania.

Białka serwatkowe - co to takiego?

Białka serwatkowe stanowią mieszaninę różnych białek wyizolowanych z serwatki, czyli cieczy uznawanej za produkt uboczny powstający podczas produkcji serów. W skład białka serwatkowego wchodzą związki, takie jak alfa-laktoalbuminy (alfa-LA) czy beta-laktoglobuliny (beta-LG), które razem stanowią około 75% białka serwatki.

Odkrycie cennych właściwości związku i zwrócenie uwagi na wysoką zawartość bioaktywnych protein w produkcie sprawiło, że białko serwatkowe stało się popularnym, szeroko rozpowszechnionym suplementem diety, który stanowi cenne źródło protein i aminokwasów w diecie sportowców oraz osób wyróżniających się zwiększonym zapotrzebowaniem na makroskładnik.

Białko serwatkowe - działanie

Białko serwatkowe zostało zakwalifikowane przez Australijski Instytut Sportu do kategorii A i jest uznawane za bezpieczny suplement diety o potwierdzonym działaniu. Skład związku jest zbliżony do białka naturalnie występującego w ludzkich mięśniach, dlatego też suplement diety może wykazywać korzystny wpływ na proces syntezy białek zachodzący w organizmie. W porównaniu do innych suplementów proteinowych, białko serwatkowe wyróżnia się wysoką zawartością leucyny, która jest niezwykle istotnym składnikiem w kontekście budowania masy mięśniowej. Białko serwatkowe może zawierać również inne aminokwasy egzogenne, w tym pozostałe aminokwasy rozgałęzione, które są potrzebne do prawidłowej regeneracji mięśni i ich rozbudowy. Ze względu na bogactwo aminokwasów, białko serwatkowe uznawane jest więc za białko wysokiej jakości.

Suplementacja białkiem serwatkowym może przyspieszać regenerację mięśni. Ponieważ jest to szybko przyswajalny makroskładnik, może pozytywnie wpływać na tempo naprawy mikrouszkodzeń i urazów. Białka serwatkowe mogą również wspomagać hamowanie procesów katabolicznych, a tym samym mogą chronić mięśnie przed rozpadem. Jakby tego było mało, substancja może także wspierać rozbudowę masy mięśniowej i sprzyjać osiągnięciu wymarzonej sylwetki.

Serwatka białkowa może pozytywnie oddziaływać na poposiłkową glikemię, zmniejszając poziom glukozy we krwi. Dodatkowo może wspomagać pracę układu nerwowego i wpływać na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, a także może oddziaływać na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Białko serwatkowe to również sprzymierzeniec osób na diecie redukcyjnej - składnik może hamować apetyt i zwiększać uczucie sytości, co może być pomocne podczas redukcji tkanki tłuszczowej i nadmiernej masy ciała.

Rodzaje białka serwatkowego

Na rynku istnieją różne rodzaje białek i suplementów diety wybieranych przez sportowców, m.in. białka roślinne czy odżywki typu BULK. Najpopularniejszym i najczęściej stosowanym przez osoby aktywne preparatem proteinowym jest jednak białko serwatkowe. Do najpopularniejszych suplementów bogatych w serwatkę białkową należą:

• Koncentrat białka serwatkowego (WPC), czyli whey protein concentrate - to jeden z tańszych suplementów białkowych, który może zawierać od 65 do 80% czystego białka. Białka WPC stanowią źródło protein o dobrej przyswajalności i wyróżniają się krótkim czasem wchłaniania. Białko serwatkowe WPC może zawierać niewielkie ilości laktozy oraz większą ilość węglowodanów i tłuszczów w porównaniu do innych form odżywek proteinowych.
• Izolat białka serwatkowego (WPI), czyli whey protein isolate - to suplement diety, w którym koncentracja protein może wynosić 85-95%. WPI nie zawiera tłuszczów i cholesterolu. Wyróżnia się za to świetną rozpuszczalnością i przyswajalnością oraz krótkim czasem wchłaniania.
• Hydrolizat białka serwatkowego (WPH) - whey protein hydrolysate - najlepiej wchłanialne białko serwatkowe, które może zawierać 90-100% czystego białka i świetnie sprawdzi się po treningu. WPH może powstawać w wyniku enzymatycznych modyfikacji białek serwatkowych, w których część wiązań peptydowych pomiędzy aminokwasami zostaje rozerwana. Tym samym hydrolizaty mogą być bardzo szybko wykorzystywane przez organizm.

Białka serwatkowe - dla kogo?

Białko serwatkowe w proszku najczęściej suplementowane jest przez sportowców, szczególnie tych, którym zależy na rozbudowie masy mięśniowej. Substancja może jednak świetnie sprawdzić się również wśród osób po urazach mięśni, gdyż może przyspieszać rekonwalescencję i pozytywnie wpływać na proces gojenia uszkodzeń. Białko serwatkowe to dobry wybór również wśród osób niedożywionych czy starszych - może zapewnić odpowiednią podaż protein, które nie zostają dostarczone do ustroju wraz z codzienną dietą. Coraz częściej białko serwatkowe wybierane jest również przez osoby stosujące dietę redukcyjną, co wynika z faktu, iż makroskładnik może zmniejszyć apetyt i zapewnić uczucie sytości.

Jak stosować białko serwatkowe?

Odpowiednia porcja białka serwatkowego zależy od masy ciała i rodzaju podejmowanej aktywności fizycznej. Zwykle wśród sportowców zaleca się przyjmowanie 1,5 - 2,0 g białka na kilogram masy ciała na dobę. Białka serwatkowe stosuje się o różnych porach dnia, w zależności od zapotrzebowania. Najczęściej suplement wykorzystuje się przed lub po wysiłku fizycznym.

Białka serwatkowe - skutki uboczne

Białko serwatkowe to naturalny suplement diety, który uznawany jest za bezpieczną substancję. Odżywka stosowana zgodnie z zaleceniami producenta, nie powinna przyczyniać się do występowania skutków ubocznych. Ze względu na obecne w produkcie alergeny, serwatka białkowa może przyczynić się do pojawienia się niepożądanych objawów wśród osób uczulonych na białko mleka. Z kolei korzystanie z białka WPC przez osoby cierpiące na nietolerancję laktozy może powodować występowanie nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego.