CLA
CLA, czyli sprzężony kwas linolowy to pochodna kwasu linolowego. To wielonienasycony kwas tłuszczowy, którego organizm nie potrafi samodzielnie syntetyzować, dlatego musi być dostarczany do ustroju wraz z codziennym jadłospisem lub w formie suplementów diety.
Związek może pozytywnie wpływać na układ immunologiczny, a także na poziom cholesterolu i glukozy we krwi. Dodatkowo CLA może wspomagać proces odchudzania.
CLA – co to jest?
CLA to sprzężony kwas linolowy, który w swoim łańcuchu ma 18 atomów węgla i dwa sprzężone wiązania podwójne.
Sprzężony kwas linolowy różni się od kwasu linolowego tym, iż jego podwójne wiązania są izolowane tylko jednym wiązaniem pojedynczym. To rzadko spotykana w przyrodzie właściwość.
CLA to nienasycony kwas tłuszczowy pochodzenia zwierzęcego, który musi być dostarczany do organizmu wraz z pożywieniem, gdyż ustrój nie jest zdolny do jego samodzielnej syntezy. Może występować zarówno w konfiguracji cis, jak i trans. Nie należy go jednak utożsamiać z uwodornionymi tłuszczami roślinnymi. W przypadku CLA konfiguracja trans powstaje naturalnie i nie ma negatywnego wpływu na organizm człowieka.
CLA - źródła w żywności
Do głównych źródeł sprzężonego kwasu linolowego można zaliczyć mięso i produkty odzwierzęce, takie jak mleko, jogurty i sery, pochodzące od zwierząt przeżuwających - krów, owiec czy kóz.
Choć w naszej diecie CLA pochodzi głównie z mleka krowiego i przetworów mlecznych oraz z wołowiny, najwyższe stężenie sprzężonego kwasu linolowego można zaobserwować w mleku owczym. Ten wielonienasycony kwas tłuszczowy można znaleźć również w jajach.
Istotny wpływ na zawartość CLA w mięsie zwierząt i produktach odzwierzęcych ma sposób hodowli i karmienia, a także rasa.
Właściwości sprzężonego kwasu linolowego
Sprzężonemu kwasowi linolowemu przypisuje się szerokie spectrum działania.
CLA uznawane jest za silny przeciwutleniacz, który może ograniczać powstawanie wolnych rodników oraz wpływać na redukcję stresu oksydacyjnego, a tym samym może opóźniać procesy starzenia się organizmu.
Dodatkowo CLA może oddziaływać na syntezę eikozanoidów, a jednocześnie może wspomagać działanie układu odpornościowego. Sprzężony kwas linolowy może zmniejszać także stany zapalne oraz reakcje alergiczne, jak również działać bakteriostatycznie i przeciwwirusowo.
CLA może także wpływać na regulację poziomu cholesterolu oraz obniżanie ciśnienia tętniczego krwi. Ponadto sprzężony kwas linolowy może pozytywnie oddziaływać na mineralizację kości.
Ten nienasycony kwas tłuszczowy może również pobudzać przemianę materii i przyspieszać tempo lipolizy, przyczyniając się do redukcji tkanki tłuszczowej. Może też hamować odkładanie się trójglicerydów w komórkach tkanki tłuszczowej.
CLA może także zwiększać wrażliwość komórek na insulinę i wpływać regulująco na poziom glukozy we krwi. Dodatkowo sprzężony kwas linolowy może wykazywać działanie anaboliczne, a tym samym może przyczyniać się do zwiększenia masy mięśniowej.
Zapotrzebowanie na CLA
Zgodnie z Normami Żywienia opracowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia, nie oszacowano wartości referencyjnego, dobowego spożycia sprzężonego kwasu linolowego.
Istniejące dane sugerują, aby nie przekraczać dawki 3 g CLA na dobę. Niższe wartości mogą pozytywnie wpływać na organizm człowieka.
Sprzężony kwas linolowy - dla kogo?
Stosowanie suplementów diety bogatych w CLA może być dobrym rozwiązaniem dla osób, którym zależy na redukcji tkanki tłuszczowej, jak również dla tych, którzy pragną wzmocnić odporność organizmu, wyregulować poziom glukozy we krwi i poprawić metabolizm lipidów.
Zalecany jest także osobom narażonym na długotrwały stres i ciężką pracę fizyczną, gdyż ze względu na antyoksydacyjne właściwości, CLA może zmniejszać stres oksydacyjny i wspomagać walkę z wolnymi rodnikami.
CLA - skutki uboczne i przeciwwskazania
Sprzężony kwas linolowy uznaje się za bezpieczny związek.
Przyjmowanie wysokich porcji CLA może przyczynić się do wystąpienia skutków ubocznych, takich jak:
- nudności,
- biegunki,
- wymioty,
- osłabienie organizmu.
Długotrwała, nadmierna podaż CLA może przyczynić się do stłuszczenia wątroby.
Aby uniknąć wystąpienia niepożądanych objawów i szkodliwych konsekwencji przyjmowania suplementów CLA, warto stosować się do zaleceń producenta umieszczonych na opakowaniu produktu.
Na preparaty ze sprzężonym kwasem linolowym powinny uważać osoby borykające się z problemami z krzepnięciem krwi, gdyż związek ten może wykazywać właściwości rozrzedzające krew.
