Witamina K

Witamina K to związek zaliczany do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, który może być magazynowany w wątrobie. To substancja, którą można dostarczać do ustroju wraz z pożywieniem lub w postaci suplementów diety.

Witamina K - co to?

Witamina K to grupa związków chemicznych, zaliczanych do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, które nie są wydalane z ustroju wraz z moczem i potem, lecz są magazynowane w wątrobie. Naturalnie w przyrodzie witamina K występuje w dwóch postaciach, choć ogólnie można wyróżnić trzy podstawowe formy związku, takie jak:

filochinon (witamina K1) - substancja syntetyzowana przez rośliny,
menachinon (witamina K2) - składnik wytwarzany przez bakterie obecne w układzie pokarmowym,
menadion - syntetyczna forma witaminy K, zwana witaminą K3.

Źródła witaminy K w żywności

Witamina K1 to składnik, który naturalnie występuje w roślinnych produktach spożywczych. Za źródła związku uznaje się m.in. zielone warzywa liściaste, takie jak szpinak, natka pietruszki, jarmuż, sałata, brokuły, a także produkty, takie jak awokado, kalafior czy ziemniaki. Filochinon można znaleźć również w oleju sojowym, orzechach oraz w produktach zbożowych.

Witaminę K2 można natomiast dostarczać do organizmu wraz z żywnością pochodzenia zwierzęcego. Za źródła składnika uznaje się produkty, takie jak jaja, mleko, przetwory mleczne czy wątróbka. Dodatkowo, ponieważ menachinon może być wytwarzany przez bakterie, substancja występuje także w produktach tworzonych ze sfermentowanej soi, m.in. w natto.

Witamina K - właściwości

Witamina K dba o prawidłowe krzepnięcie krwi, a co więcej, związek pomaga w utrzymaniu zdrowych kości.

Zapotrzebowanie na witaminę K

Zgodnie z Normami Żywienia dla populacji polskiej opracowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia, zapotrzebowanie na witaminę K na poziomie wystarczającego spożycia (AI) wśród mężczyzn wynosi 65 µg na dobę, natomiast w gronie kobiet - 55 µg na dzień. Zarówno w okresie ciąży, jak i laktacji, nie wzrasta zapotrzebowanie na mikroskładnik. Z kolei wśród dzieci odpowiednia podaż witaminy K wynosi od 15 do 65 µg związku na dobę i zależy od płci oraz wieku.

Niedobór witaminy K - objawy i przyczyny

Witamina K może być dostarczana do ustroju wraz z codziennym pożywieniem. To sprawia, że niedobór związku w organizmie zdrowego człowieka jest rzadkim zjawiskiem. Niski poziom witaminy K można zaobserwować wśród osób borykających się z zespołem złego wchłaniania, a także wśród osób przestrzegających długotrwałej antybiotykoterapii. Na niedobór witaminy K mogą być narażone również osoby po operacjach i zabiegach.

Niedobór mikroskładnika może powodować występowanie objawów, takich jak krwotoki z nosa czy biegunki. Niski poziom związku w ustroju może przyczyniać się także do zwiększenia podatności na infekcje, skłonności do powstawania siniaków czy obfitych menstruacji.

Nadmiar witaminy K

Choć witamina K jest magazynowana w organizmie człowieka, nadmiar składnika w ustroju jest rzadkim zjawiskiem. Najczęściej do zbyt wysokiego spożycia witaminy K dochodzi na skutek nieprawidłowego stosowania suplementów diety zawierających związek. Wówczas można zaobserwować występowanie niepożądanych objawów, takich jak uczucie gorąca, nadmierna potliwość czy ból w klatce piersiowej.

Suplementacja witaminy K

Witamina K może być dostarczana do ustroju wraz z codziennym pożywieniem, jednak wśród osób, które wyróżniają się zwiększonym zapotrzebowaniem na składnik, np. przyjmujących leki będące antagonistami witaminy K, a także w gronie konsumentów borykających się z niedoborem witaminy K, dobrym rozwiązaniem może okazać się dodatkowa suplementacja związku.

Na rynku dostępne są preparaty zawierające wyłącznie witaminę K, a także kompleksowe suplementy diety, które oprócz witaminy K dostarczają do organizmu również inne, wartościowe związki np. witaminę D czy kwasy omega-3. Na sklepowych półkach można znaleźć witaminę K w postaci tabletek, kapsułek, a także w formie kropli, a dobór odpowiedniego preparatu zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji konsumenta. Poszukując najlepszego preparatu zawierającego witaminę K, warto jednak zwrócić uwagę na skład produktu - wysokiej jakości suplementy diety zawierają witaminę K2 mk-7, która stanowi najlepiej przyswajalną przez organizm człowieka formę związku.

Ponieważ witamina K to substancja rozpuszczalna w tłuszczach, aby zwiększyć biodostępność i przyswajalność składnika, warto związek dostarczać do ustroju wraz z produktami bogatotłuszczowymi.