Arginina

Arginina to aminokwas, który wykazuje szereg korzystnych działań w organizmie człowieka. Może wpływać na poprawę funkcjonowania układu krwionośnego, wspierać budowę masy mięśniowej, a także wzmacniać odporność i dbać o właściwą pracę jelit.

Arginina jest aminokwasem względnie egzogennym, występuje także w powszechnie dostępnych produktach spożywczych oraz w formie suplementów diety.

Arginina - co to jest?

Arginina (kwas 2-amino-5-guanidynowalerianowy) należy poniekąd do aminokwasów endogennych i w pewnym stopniu może być naturalnie wytwarzana przez organizm człowieka. Jej synteza zależy jednak od związków egzogennych, m.in. kwasu glutaminowego, które muszą być dostarczane do ustroju wraz z pożywieniem.

Z tego względu arginina często określana jest mianem aminokwasu względnie egzogennego. Związek ten może być naturalnie wytwarzany w organizmie człowieka, jednak w ilościach, które nie pokryją zwiększonego zapotrzebowania na ten składnik.

Arginina występuje w dwóch postaciach, jako L-arginina oraz D-arginina. L-arginina pełni istotne funkcje w organizmie człowieka, z kolei D-arginina to forma nieaktywna biologicznie.

W organizmie podlega licznym przemianom, zarówno anaboliczym, jak i katabolicznym. Anaboliczne przemiany zachodzą głównie w wątrobie i nerkach.

Źródła argininy w diecie

Arginina występuje zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Do źródeł aminokwasu można zaliczyć m.in.:

• orzechy i nasiona,
• pestki dyni,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• owoce morza,
• mięso,
• ciecierzycę i soję,
• mleko i produkty mleczne.

W przypadku zwiększonego zapotrzebowania na argininę np. w niektórych sytuacjach fizjologicznych, takich jak nadmierny stres warto rozważyć również przyjmowanie suplementów diety bogatych w ten aminokwas.

Działanie i właściwości argininy

Arginina wykazuje w ustroju szereg różnych działań. Wykorzystywana jest m.in. do budowy kreatyny czy syntezy białek. Może brać również udział w wytwarzaniu kolagenu. Aminokwas może uczestniczyć także w tworzeniu w organizmie człowieka tlenku azotu, którego obecność jest niezbędna do budowy i właściwego funkcjonowania układu krwionośnego. Tlenek azotu m.in. może powodować rozszerzenie naczyń krwionośnych. Związek ten może przyczynić się również do poprawy potencji i jakości nasienia.

Ponadto arginina może wzmacniać procesy odpornościowe ustroju poprzez wpływ na funkcjonowanie grasicy. Aminokwas może także wpływać na procesy podziału komórek i przyspieszenie naprawy tkanek, a tym samym szybsze gojenie ran i zrastanie się kości.

Wśród sportowców arginina jest szczególnie doceniana, ponieważ może wpływać na wzrost wydolności fizycznej. Zwiększenie produkcji tlenku azotu może przyczynić się do poprawy przepływu krwi i dotlenienia mięśni, a to z kolei może spowodować zwiększenie ich wydolności i wytrzymałości. Co więcej, arginina może uczestniczyć w syntezie i uwalnianiu kreatyny oraz hormonu wzrostu.

Może mieć pozytywny wpływ na mikroflorę jelitową, m.in. poprzez wspomaganie ciągłości bariery jelitowej. Arginina może również korzystnie wpływać na funkcjonowanie wątroby.

Związek może też zwiększać wrażliwość insulinową i przyczyniać się do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi.

L-arginina wykorzystywana jest także w kosmetyce, gdyż może przyspieszać gojenie naskórka i skracać czas regeneracji tkanek. Stosowana w preparatach pielęgnacyjnych może też wpływać na wzmocnienie i przyspieszenie wzrostu włosa.

Suplementacja argininą - dla kogo i w jakiej ilości?

W przypadku zwiększonego zapotrzebowania na argininę, np. wśród osób aktywnych fizycznie czy narażonych na długotrwały stres, warto rozważyć przyjmowanie suplementów diety zawierających argininę.

Najczęściej arginina występuje w formie proszku, który należy rozpuścić w wodzie lub soku. Zalecana dobowa porcja suplementu zależy od wybranego preparatu oraz rodzaju podejmowanego wysiłku fizycznego i oczekiwań konsumenta.

W dni treningowe zwykle zaleca się jedną porcję (około 3 g) na pół godziny przed rozpoczęciem wysiłku.

Warto pamiętać, że arginina może podnosić poziom insuliny we krwi.

Przeciwwskazania i skutki uboczne stosowania argininy

Przyjmowanie zbyt dużych porcji suplementu lub stosowanie preparatów bogatych w argininę przez długi czas może przyczynić się do wystąpienia skutków ubocznych, takich jak:

• nudności,
• biegunki,
• odwodnienie,
• skurcze żołądka.

Długotrwałe przyjmowanie aminokwasu w formie suplementu może przyczynić się również do pogorszenia funkcji nerek i wątroby.

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż arginina może potęgować działanie leków rozrzedzających krew. To może z kolei przyczynić się do wystąpienia krwotoków oraz problemów z gojeniem się ran.

Dlatego też argininy nie należy przyjmować w czasie stosowania leków rozrzedzających krew, a także podczas przyjmowania leków na obniżenie ciśnienia krwi. Przeciwwskazaniem są także zaburzenia pracy wątroby i nerek.