Trawienie
Trawienie to skomplikowany proces zachodzący w układzie pokarmowym człowieka, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania ustroju.
Prawidłowe trawienie może pozytywnie wpływać na przemianę materii oraz wspierać zachowanie zdrowego i odżywionego organizmu. Dzięki temu procesowi w ustroju nie brakuje również energii niezbędnej do przebiegu wielu ważnych procesów życiowych.
Czym jest trawienie?
Trawienie to złożony proces enzymatycznej hydrolizy wielkocząsteczkowych związków, takich jak białka, tłuszcze i węglowodany, w prostsze, możliwe do wchłonięcia i przyswojenia przez organizm, cząsteczki, np. aminokwasy, cukry proste i kwasy tłuszczowe.
Polega na rozkładaniu spożytego pokarmu przez układ pokarmowy przy pomocy substancji, znanych jako enzymy trawienne. Rozpoczyna się w jamie ustnej i kończy w jelicie grubym.
Przebieg procesu trawienia
Trawienie rozpoczyna się już w jamie ustnej. Zaraz po włożeniu kawałka pokarmu do ust, swoje działanie może rozpocząć enzym zwany amylazą ślinową. W czasie gryzienia i rozdrabiania pokarmu enzym może zacząć wstępne trawienie węglowodanów.
W dalszej kolejności, przez gardło i przełyk, pokarm trafia do żołądka. Tutaj zaś zostaje wymieszany z sokiem żołądkowym, którego kluczowym składnikiem jest kwas solny. W żołądku, po kontakcie z enzymem zwanym pepsyną, częściowo mogą być trawione białka. Z pomocą lipazy żołądkowej może rozpocząć się również trawienie tłuszczów.
Następnie trawiony pokarm trafia do jelita cienkiego, a właściwie do jego górnego odcinka, czyli dwunastnicy. Tutaj trawieniu z pomocą m.in. lipazy trzustkowej, mogą ulegać niezemulgowane kwasy tłuszczowe, z którymi nie poradził sobie wcześniej żołądek.
Pod wpływem działania trypsyny, chymotrypsyny i elastazy w jelicie cienkim mogą być trawione także białka, które mogą zostać rozłożone do aminokwasów. Z pomocą amylazy trzustkowej również węglowodany mogą być rozkładane na prostsze cząsteczki, czyli cukry proste.
W jelicie cienkim, gdy rozłożone zostaną już wszystkie związki, może dojść do ich wchłaniania do organizmu, a właściwie do krwi i limfy.
Niestrawione i niewchłonięte resztki mogą być natomiast transportowane do jelita grubego. Tutaj może zajść intensywne wchłanianie wody i zagęszczanie mas kałowych. W dalszej kolejności niestrawione resztki mogą zostać wydalone z organizmu wraz z kałem.
Dlaczego trawienie jest takie ważne?
Podczas prawidłowej pracy układu pokarmowego, składniki odżywcze, takie jak białka, tłuszcze i węglowodany mogą być, z pomocą enzymów trawiennych, sprawnie trawione i bez problemu wchłaniane przez organizm.
Jest to niezwykle ważne, gdyż bez prawidłowego trawienia organizm nie miałby wystarczająco dużo energii, aby prawidłowo funkcjonować.
Ponadto wszelkie zaburzenia trawienia mogą negatywnie wpływać na stan zdrowia i przyczyniać się do występowania niepożądanych dolegliwości, a niekiedy także do rozwoju poważnych chorób i schorzeń.
Problemy trawienne
Kiedy układ pokarmowy działa poprawnie, nie ma również problemów z trawieniem. Jednak niekiedy może dojść do zaburzenia procesów trawienia, a tym samym do wystąpienia objawów, takich jak:
- wzdęcia,
- nadkwasota,
- zgaga,
- gazy,
- bóle brzucha,
- uczucie ciężkości i zalegania w żołądku.
Przyczyny tych dolegliwości mogą być różne, jednak najczęściej problemy trawienne mogą być spowodowane:
- ciężkostrawną dietą, obfitującą w tłuste posiłki,
- chorobami układu pokarmowego,
- zbyt szybkim spożywaniem pokarmów,
- stresem,
- złą jakością pokarmu.
Jak poprawić trawienie?
Troska o układ pokarmowy może nie tylko poprawić komfort życia i samopoczucie, ale także pozytywnie wpłynąć na pracę całego organizmu i zdrowie człowieka.
Jak zatem poprawić trawienie?
Warto rozpocząć od zmiany nawyków żywieniowych i codziennej diety. Dobrym rozwiązaniem może być ograniczenie w codziennym jadłospisie udziału ciężkostrawnych produktów, np. tłustych mięs i wysokoprzetworzonej żywności. Ponadto warto uwzględnić w diecie różnorodne przyprawy, takie jak pieprz, koper czy cynamon, które mogą wspierać procesy trawienne organizmu. Warto także uwzględnić w jadłospisie kiszonki i produkty spożywcze, takie jak ananas czy papaja, które zawierają związki, które mogą pozytywnie wpływać na trawienie.
Należy także zwrócić uwagę, aby posiłki spożywać regularnie, o stałych porach i bez pośpiechu. Warto również pamiętać o spożywaniu odpowiedniej ilości płynów, a codzienną dietę można wzbogacić również w herbaty ziołowe.
Nie bez znaczenia może być również codzienna aktywność fizyczna, która nie tylko może przyspieszać procesy przemiany materii, ale również może zmniejszać stres i wspierać procesy trawienne organizmu.
W przypadku występowania niepożądanych dolegliwości ze strony układu pokarmowego warto również wykonać odpowiednie badania, gdyż wszelkie dysfunkcje mogą być spowodowane występującymi nietolerancjami pokarmowymi.
Dobrym rozwiązaniem może być także przyjmowanie suplementów diety, które mogą pozytywnie wpływać na układ pokarmowy i wspierać jego pracę, a także korzystnie oddziaływać na trawienie.
Suplementy diety na trawienie - czy warto je stosować?
W przypadku niektórych problemów trawiennych, które nie wiążą się ze zbyt poważnymi dolegliwościami, suplementy diety wspierające trawienie mogą okazać się pomocne i pozytywnie wpłynąć na samopoczucie i komfort życia.
Korzystnie na układ pokarmowy mogą oddziaływać także probiotyki, czyli naturalne, żywe kultury bakterii, które mogą poprawiać trawienie i regulować pracę jelit, a także korzystnie wpływać na odporność organizmu.
Aby wspierać pracę jelit, można rozważyć stosowanie suplementów takich jak m.in. maślan sodu czy preparatów bogatych w błonnik pokarmowy. Pozytywnie na procesy trawienia mogą oddziaływać także suplementy wspierające pracę wątroby np. ostropest plamisty. Pomocny może być również ocet jabłkowy czy lukrecja.
