Dieta Cambridge - zasady, efekty, jadłospis

Dieta Cambridge, znana również jako dieta 1:1, to bardzo niskoenergetyczny sposób odżywiania, który bazuje na spożywaniu gotowych, przemysłowych wytwarzanych, produktów. To sposób odchudzania, który cieszy się dużym zainteresowaniem wśród konsumentów na całym świecie. Czy jednak dieta Cambridge jest zdrowa? Jakie są zasady i efekty stosowania diety Cambridge? Jak wygląda jadłospis na diecie Cambridge?

Dieta Cambridge - co to? Dieta Cambridge - zasady

Dieta Cambridge to odchudzający model odżywiania opracowany w latach 60. XX wieku przez brytyjskiego naukowca z Uniwersytetu Cambridge - dr Alana Howarda oraz lekarza z lokalnego szpitala - dr Iana McLean-Bairda, którzy zajmując się zagadnieniem nadmiernej masy ciała, poszukiwali skutecznej metody walki z otyłością.

Dieta Cambridge, od 2019 roku określana również mianem The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan (dieta 1:1), jest zaliczana do grupy diet VLCD (very low calorie diet) i stanowi bardzo niskoenergetyczny model odżywiania. To program żywieniowy składający się z kilku etapów, który bazuje na zastępowaniu konwencjonalnych dań gotowymi posiłkami, które można nabyć wyłącznie u przedstawicieli handlowych diety Cambridge.

Zgodnie z założeniami autorów, dieta 1:1 ma na celu szybką redukcję masy ciała poprzez podaż niewielkich ilości kalorii i maksymalne ograniczenie spożycia węglowodanów oraz tłuszczów, co skutkuje wprowadzeniem organizmu w stan ketozy. To z kolei może przyczyniać się do zwiększenia wykorzystywania nagromadzonej w ustroju tkanki tłuszczowej do celów energetycznych, a tym samym może pozytywnie oddziaływać na proces odchudzania.

Warianty diety Cambridge

Dieta Cambridge występuje w dwóch wariantach - dostępna jest brytyjska dieta Cambridge oraz amerykańska wersja programu żywieniowego. Choć założenia obydwóch rodzajów jadłospisu są podobne - zarówno brytyjska, jak i amerykańska dieta Cambridge to wysokobiałkowy sposób odżywiania o niskiej kaloryczności, poszczególne etapy mogą się nieco różnić.

Brytyjska dieta Cambridge

Brytyjska dieta Cambridge uwzględnia okres przygotowawczy, który polega na samodzielnym ograniczeniu spożycia kalorii 7-10 dni przed rozpoczęciem stosowania modelu odżywiania. Następnie przez 4 tygodnie dozwolone jest spożywanie wyłącznie rekomendowanych produktów diety Cambridge, które dostarczają do ustroju ok. 500 kcal na dobę. W dalszej kolejności należy przejść do etapu stabilizacji, w którym zwiększa się dobowa podaż energii do ok. 1000-1500 kcal. Wówczas część gotowych posiłków diety Cambridge można zastąpić tradycyjnymi potrawami. Kolejny etap, określany fazą utrzymania masy ciała, polega na stosowaniu jadłospisu dostarczającego do ustroju ok. 1500 kcal, w którym jeden z konwencjonalnych posiłków jest zastępowany gotowym produktem diety Cambridge.

Amerykańska dieta Cambridge

Amerykańska dieta Cambridge uwzględnia pięć różnych programów żywieniowych, a mianowicie:

1. Program regularny, który polega na wypijaniu w ciągu dnia 10 szklanek wody, spożywaniu trzech gotowych dań diety Cambridge, których energetyczność wynosi łącznie 820 kcal oraz konsumpcji jednego tradycyjnego posiłku, dostarczającego do ustroju 400 kcal. To model, który można stosować bez ograniczeń czasowych, podczas którego redukcja masy ciała wynosi ok. 1,0-2,5 kg/tydzień.
2. Szybki start - wersja jadłospisu analogiczna do brytyjskiej diety Cambridge, którą można stosować przez maksymalnie dwa tygodnie.
3. Wersja rekomendowana wśród osób, którym zależy na znacznej redukcji masy ciała (powyżej 15 kg), a także wśród konsumentów, którzy muszą pozostać pod opieką lekarza. To wariant podobny do brytyjskiej odmiany diety Cambridge, w którym 7 kg przed osiągnięciem pożądanej masy ciała należy zastosować program regularny.
4. Program stabilizacji - posiłki gotowe diety Cambridge należy stopniowo przeplatać klasycznymi potrawami w celu ustabilizowania osiągniętej masy ciała.
5. Nowe nawyki żywieniowe - po osiągnięciu pożądanej masy ciała, w celu utrzymania uzyskanych efektów, zaleca się regularne zastępowanie jednego z klasycznych posiłków gotowym daniem diety Cambridge.

Polecane produkty

Etapy diety Cambridge

Dieta Cambridge można podzielić na sześć etapów, które są określane również mianem stopni. Dokładna energetyczność jadłospisu oraz czas trwania poszczególnych faz powinny być ustalone indywidualnie z konsultantem diety Cambridge, podczas opracowywania planu redukcji masy ciała. Powszechnie przyjmuje się jednak następujący podział programu żywieniowego:

• Etap 1 polega na wyeliminowaniu z jadłospisu konwencjonalnych potraw i spożywaniu wyłącznie przemysłowo wytworzonych dań diety Cambridge. Na tym etapie dozwolona jest konsumpcja czterech posiłków, których łączna energetyczność nie powinna przekraczać 800 kcal;
• Etap 2 polega na spożywaniu trzech gotowych posiłków diety Cambridge, których łączna energetyczność powinna wynosić ok. 600 kcal oraz konsumpcji klasycznego obiadu, który powinien dostarczać do ustroju ok. 200 kcal;
• Etap 3 - dozwolone jest spożywanie konwencjonalnego śniadania, którego energetyczność wynosi 150 kcal oraz obiadu dostarczającego do organizmu 400 kcal. Ponadto można wypijać 125 ml mleka 2% i należy spożywać dwa posiłki gotowe diety Cambridge, a całkowita kaloryczność diety nie powinna przekraczać 1000 kcal;
• Etap 4 - dozwolona jest konsumpcja śniadania dostarczającego do ustroju 300 kcal oraz obiadu zawierającego 400 kcal. Ponadto można wypijać 100 ml mleka 2% i należy w jadłospisie uwzględniać dwa dania przemysłowe diety Cambridge, zwracając uwagę, aby całkowita podaż energii nie przekraczała 1200 kcal;
• Etap 5 - codzienne menu powinno zawierać klasyczne śniadanie, dostarczające do organizmu 300 kcal, obiad, który zawiera 500 kcal oraz kolację, która ma 400 kcal. Należy również w jadłospisie uwzględniać jeden posiłek gotowy diety Cambridge. Dozwolone jest wypijanie 100 ml mleka 2%, a energetyczność całej diety nie powinna przekraczać 1500 kcal;
• Etap 6 polega na stosowaniu konwencjonalnej diety, która dostarcza do ustroju ok. 1500 kcal na dobę. W celu ułatwienia skomponowania jadłospisu dozwolone jest uwzględnianie w menu jednego posiłku gotowego diety Cambridge.

Dieta Cambridge - produkty zalecane

Dania w proszku, opracowane przez autorów diety Cambridge, stosowano początkowo wyłącznie w szpitalu, w którym pracował dr McLean-Baird. W dalszej kolejności twórcy programu żywieniowego rozpoczęli współpracę z firmami produkcyjnymi, co umożliwiło wprowadzenie produktów na rynek i zwiększyło popularność modelu żywieniowego. Gotowe posiłki diety Cambridge w 1980 roku można było kupić w Stanach Zjednoczonych, a cztery lata później również w Wielkiej Brytanii. W 1985 roku przemysłowe dania diety Cambridge pojawiły się w Niemczech, Francji, a także w krajach skandynawskich, natomiast od 1990 roku z gotowych posiłków mogą korzystać również Polacy i mieszkańcy krajów Europy Wschodniej.

Jakie produkty są rekomendowane na diecie Cambridge? Wyłącznie te, które promują restrykcyjny program żywieniowy. U przedstawicieli handlowych najczęściej można nabyć zupy, koktajle i smoothie oraz owsianki. Dostępne są także batony, ciasteczka czekoladowe, makarony i ryże, a niekiedy również muesli czy naleśniki.

Na diecie Cambridge dozwolone jest spożywanie kawy oraz herbaty, jednak rekomenduje się przede wszystkim picie wody. W późniejszych etapach diety jest możliwe spożywanie również konwencjonalnej żywności, jednak należy zwracać uwagę na energetyczność przyjmowanych posiłków.

Dieta Cambridge - jadłospis

W pierwszym etapie diety Cambridge, gdy dozwolone jest spożywanie wyłącznie gotowych produktów proponowanych przez twórców programu żywieniowego, jadłospis może wyglądać następująco:

• 1 posiłek - Owsianka owocowa oferowana przez Cambridge Weight Plan;
• 2 posiłek - Smoothie z czarnej porzeczki oferowane przez Cambridge Weight Plan;
• 3 posiłek - Makaron z sosem serowym oferowany przez Cambridge Weight Plan;
• 4 posiłek - Zupa orientalna oferowana przez Cambridge Weight Plan.

W kolejnych etapach diety, gdy dozwolone jest łączenie gotowych produktów diety Cambridge z tradycyjnymi potrawami, jadłospis może być nieco bardziej urozmaicony. Na piątym stopniu programu żywieniowego, gdy możliwe jest spożywanie trzech klasycznych posiłków oraz jednego dania gotowego diety Cambridge, przykładowe menu może wyglądać następująco:

• Śniadanie - Jajecznica z dwóch jajek z pomidorem i szczypiorkiem, kromka pieczywa pełnoziarnistego z masłem, kawa czarna;
• Przekąska - Baton orzechowy z oferty Cambridge Weight Plan, woda;
• Obiad - Zupa pomidorowa z ryżem i mięsem z piersi kurczaka, woda;
• 100 ml mleka 2%;
• Kolacja - Sałatka z tuńczykiem, rukolą, pomidorkami koktajlowymi i awokado, kromka pieczywa pełnoziarnistego z masłem, herbata czarna.

Dieta Cambridge - efekty. Czy dieta Cambridge jest bezpieczna i zdrowa?

Dieta Cambridge to prosty sposób odżywiania, który może przyczyniać się do znacznej utraty masy ciała. Dostępne dane wskazują, że dieta 1:1 może sprzyjać redukcji masy ciała nawet o 15 kg w ciągu miesiąca. To program żywieniowy, który nie wymaga specjalnych umiejętności kulinarnych ani poświęcania znacznych ilości czasu na przygotowywanie potraw - w początkowym etapie należy bazować bowiem wyłącznie na gotowych produktach oferowanych przez przedstawicieli handlowych diety. Na tym jednak kończą się zalety diety Cambridge.

Dieta 1:1 jest zaliczana do diet VLCD, czyli jadłospisów o bardzo niskiej energetyczności, które dostarczają do ustroju mniejsze ilości kalorii, niż wynikałoby z podstawowego zapotrzebowania organizmu. Zgodnie z rekomendacjami, taki sposób odżywiania może być stosowany krótkoterminowo (przez 1-3 tygodnie), w skrajnych sytuacjach (np. przed operacją), wyłącznie pod kontrolą lekarską. Tymczasem niskokaloryczne produkty diety Cambridge można nabyć u konsultanta czy przedstawiciela handlowego (z którym również można konsultować indywidualny plan żywieniowy), który nie ma wykształcenia medycznego i odpowiedniej wiedzy oraz kwalifikacji, aby analizować stan zdrowia innych osób. Co więcej, sztuczna żywność, na której bazuje dieta Cambridge oraz skrajne restrykcje żywieniowe mogą sprzyjać kształtowaniu nieprawidłowych nawyków żywieniowych i niewłaściwej relacji z jedzeniem. Uzależnienie konsumenta od gotowych posiłków z saszetek może mieć niekorzystny wpływ również na kontakty towarzyskie i społeczne, a to może negatywnie oddziaływać na psychikę osoby stosującej dietę.

Jakby tego było mało, dieta Cambridge może prowadzić do licznych niedoborów pokarmowych, a ciągłe uczucie głodu może negatywnie oddziaływać na samopoczucie konsumenta. Bardzo niska energetyczność jadłospisu Cambridge może powodować rozdrażnienie i obniżenie koncentracji, a także może skutkować uczuciem ciągłego zmęczenia i senności. Program żywieniowy może przyczyniać się do obniżenia odporności organizmu, zwiększając tym samym ryzyko rozwoju infekcji w ustroju, jak również może spowalniać metabolizm. Podczas stosowania diety Cambridge mogą występować bóle głowy oraz problemy z wypróżnieniem i zaburzenia funkcjonowania układu hormonalnego. Szybka utrata masy ciała może natomiast zwiększać ryzyko wystąpienia efektu jo-jo. Istotną wadą diety 1:1 jest również jej cena - szacuje się, iż gotowe posiłki proponowane przez przedstawicieli handlowych to wydatek ok. 300 zł tygodniowo.

Czy zatem warto stosować dietę Cambridge? Zdecydowanie nie. Dostępne na rynku programy odchudzające wydają się kuszące, jednak jedyną właściwą i zdrową metodą redukcji masy ciała jest stosowanie prawidłowo zbilansowanej diety o ujemnym bilansie energetycznym, która jest indywidualnie dopasowana do potrzeb konsumenta przez wykwalifikowanego dietetyka. Niezwykle istotnym aspektem odchudzania jest również odpowiednia aktywność fizyczna oraz dbanie o właściwe nawodnienie organizmu.

Bibliografia:

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6748185/
2. https://dietsinreview.com/diets/Cambridge_Diet/3
3. https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/view/25924
4. "The Cambridge Diet: A Manual for Practitioners" J. Marks, A.N Howard, 2012