Guarana - właściwości, działanie i skutki uboczne

Guarana - właściwości, działanie i skutki uboczne
Justyna Kąkol

Justyna Kąkol

Publikacja: 26-08-2025

Nasiona guarany, które mogą zawierać od czterech do nawet sześciu razy więcej kofeiny niż ziarna kawy, stanowią popularny składnik suplementów diety i napojów energetycznych. Tropikalna roślina występująca głównie w dorzeczu Amazonki jest też bogata w związki o właściwościach antyoksydacyjnych oraz stymulujących, dlatego często jest wykorzystywana w celach pobudzających w czasie wzmożonego wysiłku umysłowego lub fizycznego. Czym jest i jakie właściwości wykazuje guarana? Ile kofeiny zawiera i kiedy może okazać się pomocna? Czy guarana jest szkodliwa?

Guarana - co to takiego i dlaczego jest tak popularna?

Guarana (z łac. Paullinia cupana) to tropikalna roślina z rodziny mydleńcowatych pochodząca z Puszczy Amazońskiej, znana także jako cierniopląt lub osmęta. Występuje naturalnie na obszarach Ameryki Południowej, głównie w strefie tropikalnej oraz subtropikalnej. Pnącze z nasionami bogatymi w kofeinę odkrył i opisał na przełomie XVII i XVIII wieku niemiecki przyrodnik Christian Franz Paullini (to właśnie od jego nazwiska pochodzi łacińska nazwa rośliny).

Do Europy guarana trafiła za sprawą jezuickiego misjonarza João Felipe Bettendorfa. Z licznych źródeł wynika jednak, że pnącze było uprawiane na plantacjach przez Indian, zanim jeszcze Krzysztof Kolumb dokonał odkrycia Ameryki. Rdzenni mieszkańcy amazońskich lasów deszczowych od wieków wykorzystywali je do celów pobudzających, aby zwiększyć wytrzymałość podczas polowań i w codziennym życiu.

Guarana to roślina jednopienna, która ma prążkowaną łodygę, duże liście i niewielkie kwiaty o białej barwie, które przyjmują groniaste kwiatostany. Jej owoce są zebrane w gęste, podłużne grona, a wyglądem przypominają winogrona. W ich wnętrzu kryją się niepozorne czarne nasiona, które uchodzą za cenne źródło substancji o prozdrowotnych właściwościach. Obecnie guaranę uprawia się na terenie Brazylii, głównie w stanach Bahia oraz Amazonas.

Skorzystaj z rabatu na cały asortyment!

Właściwości guarany - naturalne źródło energii i zdrowia

Kofeina jest głównym składnikiem odpowiedzialnym za właściwości rośliny. Na co pomaga guarana? Rdzenni Amerykanie zamieszkujący dorzecze Amazonki w Brazylii sięgali po zmielone nasiona guarany podczas długich polowań. Wierzono, że pomagają radzić sobie z wysiłkiem fizycznym, stresem, skurczami mięśni oraz bólem głowy. Spożywanie guarany stanowiło naturalne źródło energii, wspierające zarówno ciało, jak i umysł.

Skład substancji aktywnych sprawia, że roślina może wykazywać właściwości pobudzające, opóźniające moment zmęczenia, przeciwzapalne oraz antyoksydacyjne. Oprócz kofeiny w nasionach guarany znajduje się teobromina. To związek, który obniża ciśnienie krwi poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych, a także poprawia koncentrację i działa stymulująco na układ nerwowy.

Ponadto owoce guarany zawierają:

W nasionach rośliny znajdują się kwasy fenolowe (kwas kawowy i kwas galusowy). Związki te są zaliczane do wyjątkowo silnych antyoksydantów, dzięki czemu pomagają neutralizować wolne rodniki powodujące uszkodzenia komórek i tkanek.

Polecane produkty z guaraną

Działanie guarany i jej wpływ na organizm

Ze względu na wysoką zawartość kofeiny (od 2,5 do 6,0%) roślina pochodząca z terenów dorzecza Amazonki może wykazywać działanie pobudzające, dodające energii oraz zwiększające wydolność organizmu.

Mielona guarana może stanowić świetną alternatywę dla tradycyjnych produktów kofeinowych stosowanych w celu zmniejszenia uczucia zmęczenia. Jej działanie utrzymuje się od 6 do 7 godzin, czyli znacznie dłużej od kofeiny zawartej w kawie. Guarana wpływa nie tylko na zdolności poznawcze, poprawę koncentracji i wzrost energii. Z dotychczasowych analiz wynika, że poza tym, że dodaje energii, może też wykazywać ochronne dla układu krążenia i wspomagające zdrowie serca.

Odchudzanie a guarana - jak pomaga w spalaniu tłuszczu?

Bogaty skład sprawia, że pnącze wywodzące się z Ameryki Południowej cieszy się dużym zainteresowaniem wśród osób poszukujących naturalnych metod wspierających odchudzanie. Guarana nie bez przyczyny jest popularnym składnikiem wielu suplementów diety wspierających walkę ze zbędnymi kilogramami. Czy stosowanie guarany rzeczywiście wspomaga utratę masy ciała?

W przypadku guarany należy wiedzieć, że roślina sama w sobie nie odchudza. Może jednak pozytywnie oddziaływać na proces odchudzania, aktywizując procesy niezbędne do redukcji masy ciała. Dzięki swoim właściwościom może stymulować tkankę tłuszczową i przyczyniać się do zwiększenia aktywności mitochondriów w tkance tłuszczowej oraz zużycia energii. W celu osiągnięcia optymalnych efektów osoby, które chcą zrzucić zbędne kilogramy, ekstrakt z nasion guarany powinny połączyć z odpowiednio zbilansowaną dietą i regularną aktywnością fizyczną.

Zastosowanie guarany - od suplementów diety po kosmetykę

Guarana zawiera kofeinę i wiele innych wartościowych składników aktywnych, dzięki czemu znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym oraz suplementach diety. Roślina znana z działania pobudzającego jest też często wykorzystywana przy produkcji kosmetyków, np. kremów i balsamów ujędrniających. Poza tym, że hamuje adipogenezę i pobudza rozkład tkanki tłuszczowej, stymuluje przepływ limfy, poprawiając mikrokrążenie i uelastyczniając skórę.

Suplementy diety i preparaty zawierające guaranę - postaw na jakość!

Guarana obecna w suplementach może być zalecana jako uzupełnienie diety nie tylko w przypadku osób, które odczuwają spadek energii, zmęczenie i osłabienie. Preparaty z guaraną mogą też wspierać organizm w radzeniu sobie ze stresem oraz wykazywać pozytywny wpływ na nastrój i samopoczucie. Decydując się na suplementację, należy zwrócić szczególną uwagę na wybór sprawdzonych, przebadanych produktów.

W sklepie internetowym OstroVit dostępna jest guarana w proszku, tabletkach i kapsułkach. To preparaty bez dodatku konserwantów i zbędnych wypełniaczy, które można łączyć z innymi składnikami, takimi jak yerba mate, żeń-szeń czy witaminy z grupy B. Ich stosowanie jest szczególnie polecane w okresie wzmożonego wysiłku, zarówno fizycznego jak i psychicznego.

Jakie właściwości zdrowotne przypisuje się guaranie? Właściwości prozdrowotne guarany to m.in jej właściwości antyoksydacyjne (może wspierać usuwanie wolnych rodników). Korzystnie wpływa na sprawność myślenia . Kofeina w niej zawarta jest wchłaniana z przewodu pokarmowego, co sprawia, że jej działanie jest znacznie dłuższe.

Dawkowanie guarany - jak stosować ją bezpiecznie i skutecznie?

Suplementacja guarany jest szczególnie popularna wśród osób aktywnych fizycznie i osób, które chcą poprawić swoją koncentrację i pamięć. Zalecana dzienna ilość guarany to 50-75 mg, maksymalnie 100 mg podzielone na dwie porcje. Ponieważ guarana wykazuje działanie pobudzające, lepiej zrezygnować z jej spożywania w godzinach wieczornych.

Skutki uboczne - na co uważać, rozpoczynając suplementację guarany?

Napoje energetyczne i suplementy diety na bazie nasion guarany są uważane za preparaty bezpieczne, o ile są stosowane według zaleceń producenta. Kofeina zawarta w guaranie może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, zwłaszcza psychotropowymi, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsultować się z lekarzem, co jest istotne zwłaszcza w przypadku osób z chorobami przewlekłymi.

Skutki uboczne spożywania guarany mogą obejmować bezsenność, kołatanie serca, ból głowy i nadciśnienie. Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów na bazie nasion guarany są choroby układu krążenia, wrzody żołądka i dwunastnicy oraz nadczynność tarczycy. Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny unikać spożywania guarany ze względu na kofeinę przenikającą do mleka.

Guarana - naturalne wsparcie dla energii, zdrowia i sylwetki

Obecnie produkty z guarany ceni się za właściwości pobudzające, stymulujące układ nerwowy oraz poprawiające pamięć i koncentrację. Działanie rośliny często przyrównuje się do kawy, jednak kofeina zawarta w guaranie jest uwalniana wolniej. Warto podkreślić również, że w składzie rośliny znajdują się też inne cenne składniki, które wykazują działanie przeciwutleniające, zwiększające odporność na stres oraz wspomagające odchudzanie. Wszystko to sprawia, że guarana jest wszechstronnym produktem, który można z powodzeniem wykorzystać w codziennej diecie na wiele sposobów.

Bibliografia

Justyna Kąkol

Justyna Kąkol

Magister europeistyki

Absolwentka studiów licencjackich na kierunku filologia polska na Uniwersytecie Rzeszowskim oraz studiów magisterskich na kierunku europeistyka na Uniwersytecie Warszawskim. Od ponad 10 lat tworzy merytoryczne treści z zakresu zdrowia, dietetyki i medycyny. Z zamiłowania pasjonatka zdrowego stylu życia, aktywności fizycznej i racjonalnego podejścia do diety. W wolnym czasie najchętniej przygotowuje smaczne, odżywcze jedzenie i spędza czas z rodziną.

Sprawdź podobne artykuły z kategorii Zdrowie
pixel