Kordyceps chiński to azjatycki grzyb pasożytniczy, który cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród społeczeństwa na całym świecie. To mikroorganizm wyróżniający się bogactwem wartościowych składników odżywczych, który może wykazywać szereg cennych właściwości - maczużnik chiński może pozytywnie oddziaływać na funkcje poznawcze, a także może poprawiać libido i wspomagać pracę układu odpornościowego. Czym jest maczużnik chiński? Cordyceps - na co pomaga? Kordyceps chiński - jak stosować?
Spis treści
Kordyceps - co to?
Kordyceps to grupa grzybów pasożytniczych, należąca do rodziny Ophiocordycipitaceae, do której można zaliczyć ponad 700 różnych gatunków. Jednym z jej najpopularniejszych przedstawicieli jest Cordyceps sinensis, znany również jako maczużnik chiński czy też kordyceps chiński. To gatunek endemiczny - grzyb pochodzący z Azji, który porasta przede wszystkim wysokogórskie tereny Tybetu. Maczużnika chińskiego można spotkać na wysokości od 3 do 5 tysięcy metrów nad poziomem morza.
Kordyceps to grzyb pasożytujący na konkretnych gatunkach owadów. Do wzrostu i rozwoju w warunkach naturalnych mikroorganizm najczęściej wykorzystuje, żyjące kilkanaście centymetrów pod ziemią, gąsienice ćmy z rodzaju Thitarodes. Późną jesienią zarodniki grzyba "wnikają" w larwy ćmy, a następnie pobierając z nich składniki odżywcze, grzybnia kieruje się ku powierzchni ziemi, aby na przełomie maja i czerwca z grzybni mógł wyrosnąć owocnik, wyglądem przypominający niewielką maczugę. Uprawę maczużnika chińskiego na szeroką skalę prowadzi się natomiast na sztucznych podłożach z wykorzystaniem metod biotechnologicznych, bez udziału larw motyla z rodzaju Thitarodes - szacuje się, iż roczna produkcja Cordyceps sinensis na świecie może wynosić nawet 180 ton grzyba.
Maczużnik chiński to grzyb o lekko gorzkim smaku i mięsnym zapachu, który prawdopodobnie był wykorzystywany przez człowieka już w czasach dynastii Tang, w 600-900 r. n.e. Ze względu na zawartość wielu cennych składników odżywczych, obecnie kordyceps cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród konsumentów oraz badaczy na całym świecie.
Kordyceps chiński - składniki odżywcze
Owocniki kordycepsa chińskiego stanowią skarbnicę cennych substancji. W grzybie można znaleźć przede wszystkim nukleozydy, takie jak kordycepina oraz adenozyna. Ponadto maczużnik chiński stanowi również źródło polisacharydów, steroli, a także składników mineralnych i witamin. Kordyceps zawiera także mannitol, ergosterol oraz hipoksantynę, aminokwasy i peptydy.
Polecane suplementy diety z maczużnikiem chińskim
Kordyceps - właściwości
Kordyceps to grzyb wykorzystywany przez mieszkańców Azji od setek lat. Maczużnik chiński w Chinach stosowano przede wszystkim w celu zniwelowania uczucia zmęczenia i odzyskania energii, choć wierzono również, iż kordyceps może zwiększać wydajność płuc oraz wspomagać pracę serca i nerek.
Dotychczas przeprowadzone analizy naukowe, oscylujące wokół cennych właściwości maczużnika chińskiego, stanowią przede wszystkim badania na zwierzętach lub testy in vitro. Choć wciąż potrzebne są bardziej szczegółowe badania skupiające się na wpływie grzyba na organizm człowieka, wyniki aktualnych analiz wskazują, że kordyceps może wykazywać szereg cennych właściwości, wspomagając funkcjonowanie ludzkiego organizmu.
Zgodnie z obecnym stanem wiedzy kordyceps to grzyb adaptogenny, który może zmniejszać stres i napięcie psychiczne, a jednocześnie może poprawiać samopoczucie i pozytywnie oddziaływać na nastrój. Co więcej, przypuszcza się, iż maczużnik chiński może pobudzać umysł i przyczyniać się do poprawy funkcji kognitywnych - analizy wskazują, iż grzyb może poprawiać pamięć i skupienie, a także może korzystnie wpływać na zdolność uczenia. Dodatkowo kordyceps może łagodzić zaburzenia pamięci krótkotrwałej, które mogą być efektem niedokrwienia mózgu.
Ze względu na obecność związków o charakterze przeciwutleniającym, maczużnik chiński może wykazywać właściwości antyoksydacyjne, przyczyniając się do zmniejszenia stresu oksydacyjnego, neutralizowania wolnych rodników i reaktywnych form tlenu, a tym samym do opóźnienia procesów starzenia.
Badania przeprowadzone na zwierzętach wskazują, iż kordyceps może redukować stan zapalny, a także może wspierać utrzymanie prawidłowego stężenia cukru we krwi i zwiększać wrażliwość komórek na insulinę, zmniejszając tym samym ryzyko rozwoju cukrzycy typu II. Maczużnik chiński może również korzystnie wpływać na funkcjonowanie nerek i układu oddechowego, a także może pozytywnie oddziaływać na pracę układu krążenia, m.in. redukując poziom cholesterolu, poprawiając mikrokrążenie i stabilizując ciśnienie krwi. Grzyb może też wspierać prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego, a także może wykazywać właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze.
Jakby tego było mało, kordyceps może wpływać na zwiększenie poziomu ATP, a także na wzrost syntezy tlenku azotu NO, poprawę przepływu krwi i wykorzystywanie tlenu, co może pozytywnie oddziaływać na osoby prowadzące aktywny tryb życia. Badania przeprowadzone na osobach starszych wskazują, że maczużnik chiński może korzystnie wpływać na wyniki sportowe i sprawność fizyczną, przyczyniając się m.in. do zwiększenia VO2max. Dodatkowo kordyceps może pozytywnie oddziaływać na powysiłkową regenerację, przyspieszając naprawę uszkodzeń mięśni wynikających z wykonywania intensywnych wysiłków fizycznych. Właściwości grzyba sprawiają również, iż kordyceps może poprawiać libido, zwiększać produkcję testosteronu oraz korzystnie oddziaływać na funkcje seksualne i pożądanie.
Grzyb maczużnik - suplementy diety. Czy warto stosować preparaty zawierające kordyceps?
Maczużnik chiński to grzyb wyróżniający się rosnącym zainteresowaniem społeczeństwa, który jest chętnie stosowany zarówno przez osoby aktywne fizycznie, jak i przez konsumentów wykonujących intensywne wysiłki umysłowe. Po kordyceps sięgają także osoby, których celem jest wsparcie codziennego funkcjonowania organizmu.
Tym samym na sklepowych półkach coraz częściej można znaleźć preparaty i suplementy diety z cennym grzybem - dostępne są m.in. produkty zawierające kordyceps w proszku, jak również maczużnik chiński w postaci kapsułek czy tabletek. Co więcej, wśród produktów proponowanych przez producentów można znaleźć zarówno monopreparaty, zawierające wyłącznie kordyceps, jak i kompleksowe suplementy diety, które oprócz maczużnika chińskiego dostarczają do ustroju również inne, wartościowe składniki, np. pozostałe grzyby adaptogenne. Wybór odpowiedniego preparatu stanowi kwestię indywidualną, zależną od potrzeb i upodobań konsumenta.
Poszukując najlepszego produktu z maczużnikiem chińskim warto zwrócić uwagę na standaryzację preparatu - najlepszym wyborem może okazać się suplement diety standaryzowany na zawartość polisacharydów lub kwasu kordycepinowego. Decydując się na korzystanie z maczużnika chińskiego, należy pamiętać, aby zawsze kierować się zaleceniami producenta umieszczonymi na opakowaniu produktu, aby nie doprowadzić do występowania działań niepożądanych.
Kordyceps chiński - jak stosować?
W badaniach naukowych najczęściej wykorzystuje się porcje maczużnika chińskiego wynoszące 500-3000 mg grzyba. Ze względu na ograniczone analizy z udziałem ludzi, wciąż potrzebne są dalsze badania, które umożliwią oszacowanie rekomendowanej porcji preparatu zawierającego kordyceps chiński.
Dotychczas przeprowadzone analizy wskazują, że maczużnik chiński dostarczany do ustroju regularnie przez 2-3 tygodnie w ilościach zalecanych przez producentów suplementów diety nie przyczynia się do występowania niepożądanych skutków ubocznych. Potrzebne są jednak badania skupiające się na długoterminowym korzystaniu z grzyba.
O jakiej porze dnia spożywać maczużnik chiński? Niektórzy badacze sugerują, iż najlepiej stosować kordyceps na pusty żołądek, jednak porę przyjmowania suplementu diety można dopasować do indywidualnych preferencji konsumenta.
Kordyceps - przeciwwskazania i skutki uboczne
Kordyceps jest uważany za związek farmakologicznie bezpieczny dla ludzi. Grzyb stosowany w nadmiernych ilościach może jednak przyczynić się do występowania niepożądanych skutków ubocznych, powodując m.in. suchość w ustach, biegunki, zaparcia, wzdęcia, bóle brzucha, nudności, wymioty i uczucie dyskomfortu. Co więcej, dotychczasowe wyniki badań wskazują, iż maczużnik chiński może zwiększać wypłukiwanie wapnia z ustroju, dlatego też osoby stosujące suplementy diety zawierające pasożytniczego grzyba powinny zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią podaż pierwiastka wraz z codziennym jadłospisem.
Kordyceps nie powinien być stosowany przez osoby zmagające się z chorobami o podłożu autoimmunologicznym. Ponadto z suplementacji maczużnikiem chińskim powinny zrezygnować osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe i immunosupresyjne oraz konsumenci przed planowanymi operacjami czy zabiegami, co wynika z faktu, iż kordyceps chiński może wydłużać czas krzepnięcia krwi.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29775778/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28911537/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23488776/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38501161/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32545666/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29568244/
