Olej MCT to średniołańcuchowy trigliceryd, zaliczany do nasyconych kwasów tłuszczowych. To związek wyróżniający się specyficzną budową chemiczną, który cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród osób aktywnych fizycznie, a także w gronie entuzjastów zdrowego trybu życia. To łatwo przyswajalne źródło energii, które może wykazywać szereg cennych właściwości - olej MCT może działać przeciwzapalnie, a także może wspomagać redukcję masy ciała. Olej MCT - co to jest? Jak średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe oddziałują na organizm człowieka? Olej MCT - gdzie kupić? Olej MCT - jaki wybrać?
Spis treści
Olej MCT - co to jest?
Wśród znanych kwasów tłuszczowych można wyróżnić nienasycone kwasy tłuszczowe oraz tłuszcze nasycone. Te pierwsze są uznawane za wartościowe źródła tłuszczu, które mogą wykazywać pozytywny wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, z kolei nasycone tłuszcze są uważane za szkodliwe związki. Wspominając o tłuszczach nasyconych, warto jednak zwrócić uwagę na fakt, iż w tej grupie składników można wyróżnić długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które mogą m.in. przyczyniać się do zwiększenia poziomu cholesterolu LDL, a tym samym sprzyjać schorzeniom układu sercowo-naczyniowego, jak również średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, których regularne stosowanie może wiązać się z pewnym korzyściami.
Olej MCT (z języka angielskiego medium chain triglycerides) to średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, zaliczane do grupy tłuszczów nasyconych. To związki zawierające od 6 do 10 (a według niektórych źródeł do 12.) atomów węgla, wśród których można wyróżnić:
- kwas kapronowy, zawierający sześć atomów węgla,
- kwas kaprylowy, który ma osiem atomów węgla,
- kwas kaprynowy, wyróżniający się dziesięcioma cząsteczkami węgla,
- kwas laurynowy, zawierający dwanaście atomów węgla.
Olej MCT wyróżnia się na tle innych tłuszczów długością łańcuchów, co ma istotne znaczenie podczas procesu trawienia i metabolizmu - olej MCT może być wchłaniany bezpośrednio z komórek nabłonka jelitowego i z pomocą żyły wrotnej, transportowany do wątroby, gdzie może być szybko przekształcany w energię. Trawienie tłuszczów MCT nie wymaga obecności lipazy czy żółci, co pozytywnie oddziałuje na tempo procesu. Tym samym olej MCT zawierający średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe różni się od pozostałych nasyconych kwasów tłuszczowych nie tylko drogą wchłaniania, ale również właściwościami i wpływem na ludzki organizm.
Źródła oleju MCT
Olej MCT najczęściej jest pozyskiwany z oleju kokosowego, który może zawierać około 60% MCT lub oleju palmowego, który wyróżnia się około 50% zawartością MCT.
Do popularnych źródeł średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych można zaliczyć również mleko krowie, masło oraz inne przetwory mleczne. Olej MCT coraz częściej można dostarczać do ustroju również w postaci suplementów diety, które są dostępne m.in. w postaci kropli, płynu lub proszku.
Polecane Oleje MCT
Olej MCT - właściwości
Olej MCT to specyficzny tłuszcz, który wyróżnia się wyjątkowym sposobem wchłaniania, a także cennymi właściwościami. Związek może być niemal natychmiastowo przekształcany w energię, co sprawia, że triglicerydy o średniej długości łańcucha stanowią łatwe i szybkie źródło energii - tłuszcze MCT przyczyniają się do zwiększenia poziomu energii w ustroju, lecz jednocześnie nie powodują jej gwałtownego spadku. Tym samym oleje MCT cieszą się dużym zainteresowaniem wśród sportowców, gdyż nie powodują występowania charakterystycznych wahań.
Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe mogą również wspierać odchudzanie, wykazując właściwości termogenne. Tym samym przyjmowanie oleju MCT, w połączeniu ze stosowaniem zdrowej i zbilansowanej diety redukcyjnej, może skutkować zwiększonym wydatkowaniem ciepła przez ludzki organizm, co może pozytywnie wpływać na redukcję masy ciała. Dodatkowo specyfika metabolizmu oleju MCT może również przyczyniać się do hamowania łaknienia - czas przebywania pokarmu w przewodzie pokarmowym ulega wydłużeniu, co może skutkować zwiększeniem uczucia sytości i poprawą wchłaniania składników odżywczych z pożywienia.
Co więcej, olej MCT może działać przeciwzapalnie, wspomagając redukcję stanów zapalnych oraz pozytywnie oddziałując na funkcjonowanie układu odpornościowego. Dotychczas przeprowadzone badania sugerują również, iż średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe mogą wykazywać właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, m.in. wspierając neutralizowanie bakterii wpływających na stany zapalne jelit. Olej MCT z kokosa może również poprawiać trawienie i korzystnie oddziaływać na pracę mózgu, stanowiąc alternatywne źródło paliwa, co może pozytywnie wpływać na funkcje poznawcze.
Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe mogą też oddziaływać na profil lipidowy - wyniki analiz wskazują, że regularne stosowanie oleju MCT może zwiększać stężenie cholesterolu HDL, określanego mianem "dobrego" cholesterolu. Tym samym olej kokosowy zawierający tłuszcze MCT może korzystnie wpływać na funkcjonowanie układu krążenia, wspomagając pracę serca. Dodatkowo badania sugerują, że olej MCT może zwiększać wrażliwość tkanek na działanie insuliny, co może być pomocne wśród osób zmagających się z cukrzycą typu II, a także wśród konsumentów z insulinoopornością.
Olej MCT może również chronić tkankę mięśniową przed rozpadem i przyczyniać się do wzrostu siły mięśni, a także może wspierać proces odbudowy glikogenu mięśniowego.
Olej MCT - dla kogo?
Olej MCT może stanowić świetne rozwiązanie wśród pasjonatów różnego rodzaju dyscyplin sportowych. Intensywność wykonywanych wysiłków oraz rodzaj uprawianej aktywności fizycznej nie mają jednak żadnego znaczenia - średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe stanowią bardzo dobre źródło energii dla pracujących mięśni, co wynika ze sposobu ich metabolizowania oraz wchłaniania.
Olej MCT nie obciąża układu pokarmowego, a co więcej, może poprawiać zdolności wysiłkowe i chronić organizm przed degradacją tkanki mięśniowej. Tym samym związek może być doceniany nie tylko przez sportowców, ale również przez osoby odchudzające się oraz zmagające się z zaburzeniami wchłaniania tłuszczów.
Olej MCT to także cenny składnik w diecie ketogenicznej, który może być bez problemu przekształcany w ciała ketonowe, a tym samym może ułatwiać wprowadzenie organizmu w stan ketozy.
Olej MCT - który wybrać?
Olej MCT cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród konsumentów, co sprawia, że średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe coraz częściej można znaleźć na sklepowych półkach. Dostępne są preparaty zawierające wyłącznie olej MCT, a także kompleksowe suplementy diety, które oprócz oleju MCT dostarczają do ustroju również inne, wartościowe związki i składniki. Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe często są wykorzystywane również w produktach witaminowych, zawierających witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, takie jak witamina A, D oraz E i K, co może pozytywnie oddziaływać na biodostępność pożądanych mikroskładników, korzystnie wpływając na ich wchłanianie w organizmie człowieka. Wśród oferowanych produktów można znaleźć średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe w formie płynnej, a także nietuzinkowy olej MCT w proszku. Trójglicerydy o średnim łańcuchu są dostępne także w postaci kropel czy kapsułek.
Dobór odpowiedniego produktu z tłuszczem nasyconym MCT to kwestia indywidualna, zależna od potrzeb i upodobań konsumenta. Poszukując najlepszego produktu z MCT warto jednak zwrócić uwagę na:
- skład dostępnych preparatów - najlepszy suplement diety stanowi źródło oleju MCT o średniołańcuchowych kwasach tłuszczowych, a jednocześnie nie zawiera zbędnych dodatków i wypełniaczy,
- pochodzenie oleju - tłuszcz MCT z oleju kokosowego jest bardziej pożądanym związkiem niż MCT z oleju palmowego, który budzi nie tylko wątpliwości ekologiczne, ale również zdrowotne.
Wybierając olej MCT należy skupić się także na metodzie otrzymywania produktu - oleje pozyskiwane na skutek destylacji parowej stanowią zwykle bardziej wartościowe substancje niż oleje ekstrahowane za pomocą chemikaliów. Co więcej, istotny jest również sposób przechowywania i rodzaj wykorzystanego opakowania - warto sięgać po olej MCT w ciemnej, szklanej butelce, który chroni olej przed działaniem promieniowania słonecznego, co pozytywnie oddziałuje na jego trwałość i świeżość. Nie bez znaczenia jest również wiarygodność producenta - najwyższej jakości oleju MCT warto szukać wśród asortymentu sprawdzonych i godnych zaufania dostawców.
Olej MCT - jak stosować?
Olej MCT można dostarczać do ustroju na kilka różnych sposób, dopasowując metodę suplementacji do indywidualnych preferencji i potrzeb zawodnika. Olej MCT zawsze należy stosować na zimno, co umożliwia podaż cennych składników odżywczych do organizmu. Co więcej, decydując się na korzystanie ze średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, należy pamiętać, aby suplementację rozpoczynać od niewielkich porcji produktu, stopniowo zwiększając przyjmowaną ilość oleju MCT. Zwykle zaleca się, aby stosowanie triglicerydów o średnim łańcuchu rozpoczynać od dwóch łyżek stołowych produktu przyjmowanych dwa razy dziennie. Dobowa podaż związku nie powinna jednak przekraczać 50-100 ml oleju MCT, gdyż nadmierne ilości składnika mogą przyczyniać się do występowania niepożądanych skutków ubocznych.
Olej MCT można spożywać samodzielnie jako suplement diety. Substancję można wykorzystywać również jako dodatek do posiłków, sałatek, dressingów czy koktajli. Olej MCT może być stosowany także jako składnik kawy kuloodpornej, znanej jako bulletproof coffee, która cieszy się szczególnym zainteresowaniem wśród zwolenników diety ketogenicznej.
Warto pamiętać, iż olej MCT stanowi wysokoenergetyczny i bogatotłuszczowy produkt, dlatego też związek należy stosować z umiarem, aby nie doprowadzić do nadmiernego spożycia kalorii.
Olej MCT - skutki uboczne i przeciwwskazania
Olej MCT, stosowany w umiarkowanych ilościach, jest uznawany za bezpieczny związek, który nie powinien negatywnie oddziaływać na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Nadmierna podaż średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych może natomiast skutkować występowaniem niepożądanych objawów, takich jak wymioty, nudności, bóle brzucha, wzdęcia czy biegunka. Co więcej, spożywanie zbyt dużych ilości tłuszczów MCT może przyczyniać się do niepożądanego zwiększenia masy ciała i poziomu tkanki tłuszczowej w ustroju.
Olej MCT a wątroba to istotne zagadnienie, na które powinny zwrócić uwagę przede wszystkim osoby zmagające się z zaburzeniami funkcjonowania narządu. Olej MCT nie powinien być bowiem stosowany przez osoby borykające się z chorobami wątroby, gdyż średniołańcuchowe tłuszcze mogą dodatkowo obciążać narząd. Co więcej, ostrożność podczas przyjmowania tłuszczów MCT z oleju kokosowego czy palmowego powinny zachować osoby ze schorzeniami układu pokarmowego, a także z zaburzeniami lipidowymi - przed rozpoczęciem suplementacji olejem MCT warto skonsultować się z lekarzem.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35181994/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30239550/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35911092/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35761969/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18326600/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25636220/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37513691/
