Witamina A i E - właściwości i rola. Kiedy warto je suplementować?

Witamina A, razem z witaminami D, E oraz K, należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, które nie są wydalane z moczem, lecz magazynowane w wątrobie i tkance tłuszczowej. Stosowanie witaminy A plus E może zwiększać ochronę przed wolnymi rodnikami, a także może zapewniać szereg innych korzyści prozdrowotnych. Jakich? Gdzie w pożywieniu można znaleźć witaminy A plus E i kiedy warto je suplementować?

Witamina A + witamina E - najważniejsze informacje

Witamina A to grupa organicznych związków chemicznych należących do retinoidów. To pojęcie, które odnosi się jednocześnie do kilku substancji, a mianowicie do retinolu i jego pochodnych, a także do beta-karotenu i niektórych innych karotenoidów. Aktywną formą witaminy A może być retionol. To substancja rozpuszczalna w tłuszczach, która może być magazynowana w wątrobie i tkance tłuszczowej.

Witamina E to grupa organicznych związków chemicznych, określanych mianem tokoferoli. Znana jest powszechnie jako "witamina młodości", ze względu na możliwy korzystny wpływ na kondycję skóry. Ponadto niekiedy określana jest mianem "witaminy płodności", gdyż może pozytywnie oddziaływać na płodność, zarówno wśród kobiet, jak i w gronie mężczyzn. To witamina rozpuszczalna w tłuszczach, której nadmiar nie jest wydalany wraz z moczem i potem, lecz może być magazynowany w tkance tłuszczowej i nadnerczach.

Witamina A plus E – właściwości i rola w organizmie

Zarówno witamina A, jak i witamina E może odgrywać bardzo ważne role w organizmie.

Witamina A może wspomagać wzrost i rozbudowę tkanki kostnej. Może być również niezbędna do prawidłowego funkcjonowania zmysłu wzroku oraz produkcji hormonów. Witamina A może wzmacniać układ odpornościowy, może wpływać na prawidłowe funkcjonowanie błon komórkowych oraz chronić nabłonek dróg oddechowych przed drobnoustrojami. Składnik może również dbać o dobrą kondycję i prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci.

Witamina E to z kolei przeciwutleniacz, który może chronić organizm przed stresem oksydacyjnym oraz uszkodzeniem komórek, wywoływanym przez wolne rodniki. Do pozostałych właściwości witaminy E można zaliczyć przeciwdziałanie zakrzepom, wspomaganie prawidłowego funkcjonowania wzroku oraz ochronę krwinek czerwonych i ekspresji genów. Witamina E może regulować także wydolność mięśni oraz, razem z kwasem foliowym, może być niezbędna do prawidłowego przebiegu ciąży.

Polecane produkty z witaminą A oraz z witaminą E

WWitamina A plus E - na co pomaga?

Na rynku suplementów można spotkać produkty składające się z witaminy A plus E. Z czego to wynika? Co można zyskać poprzez połączenie witaminy A z witaminą E?

Witamina A plus E - zastosowanie

Suplementowanie witaminy A i E łącznie może zwiększać ochronę przed wolnymi rodnikami, zmniejszać stres oksydacyjny i działanie reaktywnych form tlenu, a co za tym idzie, może opóźniać procesy starzenia organizmu. Zastosowanie obu składników może także pozytywnie wpływać na kondycję skóry oraz funkcjonowanie układu immunologicznego.

Przyjmowanie łącznie witaminy A plus E może być pomocne w zapobieganiu występowania niedoborów tych składników. Jednocześnie witamina A plus E może pozytywnie wpływać na układ krążenia czy narząd wzroku.

Połączenie witaminy A plus E może korzystnie wpływać także na twarz i cerę. Składniki stosowane razem mogą wykazywać właściwości przeciwstarzeniowe, a także nawilżające, ochronne i wygładzające. Duet witamin A i E może działać pozytywnie również na gardło. Witamina A może ułatwiać regenerację błony śluzowej jamy ustnej i gardła, z kolei witamina E może dbać o integralność błon komórkowych.

Witaminy A i E - źródła w pożywieniu

Gdzie występuje naturalnie witamina A+E? Witaminę A można znaleźć w dużych ilościach w takich produktach jak np.:

• jaja;
• masło;
• mleko i produkty mleczne;
• owoce – wiśnie, morele, brzoskwinie oraz śliwki;
• warzywa - papryka czerwona, pomidory, szpinak, marchew, jarmuż, bataty;
• tłuste ryby;
• wątroba i podroby zwierzęce.

Natomiast do dobrych źródeł witaminy E można zaliczyć m.in.:

• kiełki;
• migdały;
• nasiona zbóż;
• otręby i płatki owsiane,
• oleje roślinne tłoczone na zimno;
• orzechy laskowe.

Zapotrzebowanie organizmu na witaminę A i E

Zapotrzebowanie na witaminę A może być zależne od płci, wieku i stanu fizjologicznego. Zgodnie z Normami Żywienia dla populacji polskiej opracowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia zapotrzebowanie na witaminę A może wynosić:

• wśród dzieci do 9 roku życia 400-500 ug/dobę,
• wśród chłopców w wieku 10-18 lat 600-900 ug/dobę,
• wśród dziewcząt w wieku 10-18 lat 600-700 ug/dobę,
• wśród dorosłych kobiet - 700 ug/dobę,
• wśród dorosłych mężczyzn - 900 ug/dobę,
• wśród kobiet w ciąży 750-770 ug/dobę,
• wśród kobiet karmiących 1200-1300 ug/dobę.

Zapotrzebowanie na witaminę E również może zależeć od płci, wieku i stanu fizjologicznego. Odpowiednia podaż witaminy E powinna wynosić:

• wśród niemowląt 4-5 mg/dobę,
• wśród dzieci do 9 roku życia 6-7 mg/dobę,
• wśród dziewcząt od 10 roku życia i wśród dorosłych kobiet - 8 mg/dobę,
• wśród chłopców od 10 roku życia i wśród dorosłych mężczyzn - 10 mg/dobę,
• wśród kobiet w ciąży - 10 mg/dobę,
• wśród kobiet karmiących - 11 mg/dobę.

Niedobór witaminy A i E w organizmie człowieka

Niedostateczna podaż witaminy A i E może nieść ze sobą poważne konsekwencje i negatywnie wpływać na pracę całego organizmu, przyczyniając się do zaburzenia funkcjonowania niektórych układów i narządów. Jakie mogą być objawy zbyt niskiej podaży witaminy A i E?

Niedobór witaminy A + E - objawy

Witamina A może wchodzić w skład rodopsyny, czyli barwnika siatkówki oka i może brać udział w procesie widzenia. Z tego też powodu jednym z najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru witaminy A może być kurza ślepota, czyli złe widzenie po zmierzchu.

Inne, możliwe objawy niedoboru witaminy A to m.in.

• łamliwość paznokci oraz wypadanie włosów;
• sucha skóra;
• pogorszenie wzroku;
• trądzik;
• większa podatność na infekcje bakteryjne i wirusowe;
• wypryski;
• łuszczyca;
• wysychanie rogówki i spojówki oka - kseroftalmia;
• zahamowanie wzrostu.

Do możliwych objawów niedoboru witaminy E można zaliczyć natomiast m.in.:

• anemię;
• bolesność, degenerację lub nawet zanik mięśni;
• problemy z zębami i kośćmi;
• przewlekłe zmęczenie;
• pogorszenie widzenia;
• rozdrażnienie;
• rogowacenie i starzenie się skóry;
• większa podatność na infekcje;
• zaburzenia neurologiczne.

Niedobór witaminy E może być bardzo niebezpieczny wśród kobiet w ciąży, ponieważ może prowadzić do niewłaściwego rozwoju dziecka, przedwczesnego porodu, a nawet poronienia.

Witaminy A plus E – kto jest najbardziej narażony na niedobór?

Do grona osób, które są najbardziej narażone na niedobory witaminy A, mogą należeć:

• osoby nadużywające alkoholu i palące papierosy;
• kobiety w ciąży;
• osoby stosujące źle zbilansowaną dietę lub restrykcje żywieniowe;
• osoby, które długo pracują przy komputerze;
• osoby starsze;
• osoby, u których wystąpiły zaburzenia wchłaniania witaminy A.

Tymczasem na niedobór witaminy E w organizmie są narażone osoby, które:

• cierpią na celiakię i mukowiscydozę;
• stosują niezbilansowaną dietę;
• palą papierosy,
• zmagają się z zaburzeniami wchłaniania tłuszczów.

Skutki niedoborów witaminy A + E w organizmie człowieka

Niedobory witaminy A plus E mogą przyczyniać się do występowania zmian chorobowych w obrębie skóry, nabłonków i błon śluzowych. Mogą również prowadzić do rozwoju niedowidzenia zmierzchowego i zwiększenia podatności na infekcje. Niedostateczna podaż związków może również negatywnie wpływać na procesy starzenia się organizmu, przyspieszając ich przebieg.

Nadmiar witaminy A plus E w organizmie

Ponieważ zarówno witamina A, jak i witamina E to składniki rozpuszczalne w tłuszczach, ich nadmiar nie jest wydalany z organizmu wraz z potem i moczem i może niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie człowieka.

Nadmiar witaminy A może kumulować się w wątrobie i mieć działanie toksyczne. Może przyczynić się do wystąpienia niepożądanych objawów, takich jak m.in.:

• bóle głowy,
• nudności i wymioty,
• bóle i obrzęki stawów,
• żółte zmiany skórne,
• zaburzenia funkcji wątroby,
• nadpobudliwość i drażliwość,
• złe samopoczucie.

Nadmierna podaż witaminy A może być związana z niewłaściwym przyjmowaniem suplementów diety bogatych w ten składnik lub także ze zbyt wysokim spożyciem pokarmów zawierających ten związek, szczególnie podrobów.

Długotrwała, nadmierna podaż składnika może przyczynić się do uszkodzenia wątroby i śledziony, a także może wpływać na zwiększenie ciśnienia śródczaszkowego, co może prowadzić do obrzęków mózgu. Warto jednak pamiętać, iż toksyczne działanie witaminy A można zaobserwować po ok. 10-krotnym przekroczeniu zalecanych dawek.

Należy również zwrócić szczególną uwagę na podaż witaminy A wśród kobiet w ciąży, gdyż nadmiar tego składnika może wykazywać działanie teratogenne, czyli uszkadzające płód. Spożywanie nadmiernych ilości witaminy A może prowadzić do wystąpienia wad wrodzonych u noworodków.

Witamina E natomiast może wyróżniać się niską toksycznością, jednak również tego składnika nie należy spożywać w nadmiernych ilościach. Ryzyko przedawkowania witaminy E może być związane z nieprawidłowym, nadmiernym przyjmowaniem suplementów diety. Za toksyczną dawkę witaminy E można uznać 2 g/dobę.

Objawy związane z nadmiernym spożyciem witaminy E są z reguły niecharakterystyczne. Można do nich zaliczyć m.in.:

• bóle głowy,
• zmęczenie,
• osłabienie mięśni,
• pogorszenie widzenia,
• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego.

Witamina A + E w suplementach diety

Stosowanie źle zbilansowanej diety czy zaburzenia wchłaniania mogą przyczyniać się do występowania niedoborów witaminy A plus witaminy E. Warto wówczas zwrócić uwagę na stosowany jadłospis i wprowadzić w nim pewne modyfikacje, które mogą sprawić, iż podaż witaminy A + E wraz z pożywieniem będzie większa.

Niestety, nie zawsze zmiany w codziennej diecie są wystarczające. Wówczas warto wykorzystać suplementy diety, które mogą pomóc zredukować niedobory witaminy A plus E i tym samym mogą przyczynić się do poprawy parametrów zdrowotnych oraz samopoczucia.

Jednym z preparatów wartym uwagi może być Ostrovit ADEK, czyli kompleksowy suplement diety przeznaczony dla osób, które mogą wykazywać zwiększone zapotrzebowanie na witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Poza witaminami A+E w jego skład wchodzi także witamina D, która może być cennym wsparciem w utrzymaniu zdrowych kości i zębów oraz może regulować prawidłowe funkcjonowanie mięśni i układu odpornościowego. W produkcie można znaleźć również witaminę K, która może regulować proces krzepnięcia krwi oraz może odpowiadać za prawidłowy transport wapnia z krwi do tkanki kostnej, dbając tym samym o układ kostny.

Kolejnym produktem, który może okazać się cennym wsparciem może być OstroVit Omega 3 + ADEK. To suplement diety, który zawiera kompleks witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: D, K oraz witaminy A plus E, a dodatkowo został wzbogacony w kwasy tłuszczowe omega-3. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe mogą bowiem pełnić ważną rolę w organizmie człowieka, wpływając na prawidłową pracę mózgu i właściwe funkcjonowanie narządu wzroku. Mogą także wspomagać układ krążenia. Produkt OstroVit Omega 3 + ADEK jest dostępny w formie łatwych do połknięcia kapsułek, które należy przyjmować bezpośrednio po posiłku. To suplement diety rekomendowany wśród osób, którym zależy na zdrowej skórze, włosach i paznokciach, a także na silnym układzie immunologicznym.

Ciekawą alternatywą może być również przyjmowanie witaminy A plus E w kroplach. Na rynku dostępny jest m.in. preparat OstroVit Pharma Witamina A+E w kroplach 30 ml, który dostarcza do ustroju cenne witaminy rozpuszczalne w tłuszczach - witaminę A i E, wspierając pracę całego organizmu. Suplement w postaci kropli może być ciekawym zamiennikiem tradycyjnie dostępnych preparatów w formie tabletek czy kapsułek. Wyróżnia się wygodą stosowania i niezwykłą wydajnością - jedno opakowanie zawiera aż 175 dawek suplementu.

Suplementy diety będące źródłem witaminy A plus E mogą zadbać o prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego oraz narządu wzroku. Łączne stosowanie witaminy A i E może wpływać na poprawę kondycji skóry i może chronić przed działaniem wolnych rodników i reaktywnych form tlenu. Tym samym suplementowanie witaminy A wraz z witaminą E wydaje się rozsądnym rozwiązaniem, które może przynieść wiele korzyści i pozytywnie wpływać na pracę organizmu człowieka.

Bibliografia:

1. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-HealthProfessional/
2. https://academic.oup.com/ajcn/article/83/2/191/4649798?login=false
3. https://lpi.oregonstate.edu/mic/vitamins/vitamin-A
4. https://academic.oup.com/ajcn/article-abstract/48/3/612/4716402?redirectedFrom=fulltext&login=false
5. https://nap.nationalacademies.org/catalog/9810/dietary-reference-intakes-for-vitamin-c-vitamin-e-selenium-and-carotenoids
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22438520/
7. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S009829970700009X