Jednodniowa głodówka to niecodzienne i nieszablonowe postępowanie żywieniowe, które cieszy się rosnącym zainteresowaniem konsumentów. Choć głodówka kojarzy się przede wszystkim z drastyczną metodą odchudzania, jednodniowy post może mieć wiele zalet, m.in. może pozytywnie oddziaływać na samopoczucie. Na czym dokładnie polega głodówka jednodniowa? Jakie są zalety i wady jednodniowego postu? Głodówka 24h - czy warto ją stosować?
Spis treści
Post jednodniodniowy - co to?
Głodówka to termin najczęściej stosowany w kontekście odchudzania, który wywołuje wiele kontrowersji - choć może przyczynić się do pożądanej redukcji masy ciała, może nieść ze sobą szereg zagrożeń i niekorzystnych efektów, powodują m.in. spowolnienie metabolizmu. Założenia postu jednodniowego są jednak zdecydowanie inne - krótka, dwudziestoczterogodzinna forma rezygnacji z pokarmów najczęściej jest stosowana w celu zredukowania uczucia przejedzenia, a także oczyszczenia organizmu.
Jednodniowa głodówka, zwana również postem jednodniowym czy też głodówką 24h, stanowi więc metodę żywieniową, polegającą na maksymalnym ograniczeniu podaży kalorii do organizmu przez jeden dzień. To forma postu oczyszczającego, podczas którego człowiek świadomie i zdecydowanie rezygnuje ze spożywania pokarmów na okres 24 godzin.
Jednodniowa głodówka może być wykorzystywana jako jedna z form postu przerywanego, znanego jako intermittent fasting, a także stosowana oddzielnie, jako okazjonalna przerwa w konsumpcji pokarmów.
Post jednodniowy - zasady
Jednodniowa głodówka może być stosowana w różnych wariantach, w zależności od potrzeb i preferencji konsumenta, jednak głównym założeniem postu jednodniowego jest maksymalne ograniczenie spożycia kalorii i rezygnacja z konsumpcji pokarmów, zarówno w formie stałej, jak i płynnej. Stosując post 24-godzinny, należy jednak pamiętać o regularnym nawadnianiu organizmu.
Podczas jednodniowej głodówki należy zrezygnować z wykonywania intensywnych wysiłków fizycznych, unikając nadmiernego przeciążania organizmu. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się więc wykorzystanie jednodniowego postu na odpoczynek i regenerację ustroju. Co więcej, ważne, aby post 24-godzinny nie był stosowany zbyt często - niektóre dane wskazują, iż jednodniowa głodówka oczyszczająca nie powinna być praktykowana częściej niż raz na dwa tygodnie. Kobiety powinny również zwrócić uwagę na fakt, iż świadoma przerwa w jedzeniu nie powinna być stosowana podczas menstruacji oraz ciąży.
Polecane suplementy diety
Głodówka 24h a kawa - co pić stosując jednodniowy post?
Włączając do planu żywieniowego post 24-godzinny, należy pamiętać o tym, iż rezygnacja z pokarmów nie powinna oznaczać również rezygnacji z płynów, a wręcz przeciwnie - stosując jednodniową głodówkę należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Podstawowym napojem, dostarczanym do ustroju podczas jednodniowego postu, powinna być woda niegazowana, jednak dozwolone są również inne płyny, które nie zawierają kalorii.
Zgodnie z tą zasadą, stosując post jednodniowy, do jadłospisu można włączyć również herbaty ziołowe, czarną herbatę bez cukru oraz czarną kawę bez dodatków w postaci mleka i substancji słodzącej.
Jednodniowa głodówka - jak zacząć?
Decydując się na stosowanie postu jednodniowego, warto wcześniej zwrócić uwagę na odpowiednie przygotowanie organizmu do przerwy w podaży pokarmów. Tym samym, przed rozpoczęciem głodówki, należy zadbać o optymalne nawodnienie organizmu, skupiając się na konsumpcji pełnowartościowych posiłków, dostarczających do ustroju znaczne ilości cennych składników odżywczych. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na odpowiednią podaż elektrolitów. Ważne również, aby unikać konsumpcji tłustych i ciężkich potraw, a przed postem 24-godzinnym ograniczyć także spożycie cukru.
Niezwykle istotna jest też konsultacja z lekarzem, który podpowie, czy zastosowanie 24-godzinnego postu oczyszczającego przez danego pacjenta jest bezpieczne, biorąc pod uwagę występujące choroby i schorzenia. Warto również przygotować się do jednodniowej głodówki psychicznie, tworząc wokół siebie wspierające środowisko.
Po zakończeniu jednodniowego postu wskazane jest natomiast stopniowe wprowadzanie pokarmów. Dlatego też pierwszy posiłek po 24-godzinnej głodówce powinien być niewielki i lekki - dobrym rozwiązaniem może być zupa krem czy też sok warzywno-owocowy.
Głodówka jednodniowa - efekty i korzyści
Jednorazowe zastosowanie postu 24-godzinnego nie przyczyni się do osiągnięcia spektakularnych efektów, jednak może pozytywnie oddziaływać na samopoczucie konsumenta, zapewniając tzw. uczucie lekkości, w szczególności po uprzednim przejedzeniu oraz nadmiernej podaży tłustych i ciężkich pokarmów. Tym samym post jednodniowy może zmniejszyć obciążenie układu trawiennego, wspomagając jego regenerację.
Niektóre dane sugerują, iż regularne praktykowanie postu jednodniowego może przyczynić się do regulacji poziomu cukru we krwi, poprawiając wrażliwość organizmu na insulinę, co może być szczególnie istotne wśród osób zmagających się z cukrzycą typu II czy też insulinoopornością. Dodatkowo jednodniowa głodówka może wspomagać uregulowanie produkcji hormonu wzrostu, co może pozytywnie oddziaływać na sprawność fizyczną i umysłową człowieka, a także może korzystnie wpływać na metabolizm.
Istnieją analizy wskazujące, iż post 24-godzinny może pozytywnie oddziaływać na gospodarkę lipidową, sprzyjając uregulowaniu poziomu cholesterolu i trójglicerydów w surowicy krwi. Jednocześnie przyjmuje się, iż głodówka jednodniowa może ułatwić pozbycie się z ustroju zbędnych produktów przemiany materii, zmniejszając także ryzyko występowania stanów zapalnych.
Głodówka jednodniowa - wady i zagrożenia
Długotrwała głodówka może stanowić zagrożenie dla organizmu człowieka, jednak czy jednodniowy post również może niekorzystnie oddziaływać na pracę ludzkiego ustroju?
Dotychczas przeprowadzone analizy wskazują, iż jednodniowa przerwa w podaży pokarmów może powodować osłabienie organizmu, przyczyniając się do uczucia głodu, bólu i zawrotów głowy, rozdrażnienia oraz obniżenia nastroju.
Ponieważ 24-godzinna głodówka osłabia organizm i uniemożliwia uprawianie ćwiczeń, wśród osób aktywnych fizycznie, które regularnie wykonują intensywne treningi, post jednodniowy może przyczynić się do zaburzenia planu treningowego. Z kolei wśród osób podatnych na niezdrowe zachowania żywieniowe, jednodniowa głodówka może zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń odżywiania. Zbyt częste stosowanie jednodniowych postów może natomiast zwiększać ryzyko występowania niedoborów składników odżywczych, a także może skutkować niedożywieniem organizmu.
24-godzinna przerwa w jedzeniu może sprawić, iż po zakończeniu postu wystąpi "wilczy apetyt", a konsument będzie spożywał nadmierne ilości pożywienia, co może skutkować nadwyżką kaloryczną i zwiększeniem masy ciała. Jakby tego było mało, badania przeprowadzone na zwierzętach wskazują, iż regularne stosowanie jednodniowych głodówek może zwiększać stres oksydacyjny i negatywnie oddziaływać na tkanki rozrodcze, co może skutkować zaburzeniami płodności.
Głodówka jednodniowa - przeciwwskazania
Wiele dotychczas przeprowadzonych badań wskazuje, iż okazjonalne stosowanie jednodniowego postu może pozytywnie oddziaływać na pracę ludzkiego organizmu. Warto jednak pamiętać, iż korzystanie z jednodniowej głodówki należy skonsultować wcześniej z lekarzem, gdyż post 24-godzinny nie jest dobrym rozwiązaniem dla każdego.
Przeciwwskazaniem do stosowania głodówki są przede wszystkim choroby nerek, a także schorzenia wątroby czy układu sercowego. 24-godzinny post nie powinien być praktykowany również przez kobiety w ciąży i podczas miesiączki, a także przez osoby starsze.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31288457/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23408502/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33826120/
- https://www.atherosclerosis-journal.com/article/S0021-9150(22)01130-3/fulltext
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0939475312002578
- https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/view/57922/43951