Dieta Karniwora stanowi ekstremalny sposób odżywiania, będący rygorystyczną wersją diety niskowęglowodanowej. To plan żywieniowy, którego podstawą są produkty pochodzenia zwierzęcego, z kolei pokarmy roślinne są eliminowane z codziennego jadłospisu. Zwolennicy tego modelu żywienia argumentują słuszność jego stosowania pozytywnym wpływem na funkcjonowanie organizmu, m.in. układu trawiennego. Czy jednak dieta karniwora jest zdrowa? Co jeść na diecie mięsnej? Jakie mogą być efekty stosowania diety bez warzyw?
Spis treści
Carnivore diet - co to?
"Karniwor" to słowo pochodzące od angielskiego wyrażenia "carnivore", które wywodzi się z łaciny i oznacza "pożeranie mięsa". Tym samym dieta karniwora (the carnivore diet) to kontrowersyjny sposób żywienia, znany również jako dieta mięsożercy czy dieta mięsna, który stanowi restrykcyjną formę diety ketogenicznej. To sposób odżywiania zaliczany do diet niskowęglowodanowych, który polega na maksymalnym ograniczeniu podaży węglowodanów i spożywaniu wyłącznie produktów pochodzenia zwierzęcego.
Dieta carnivore została opracowana przez dr Shawn'a Baker'a - amerykańskiego chirurga i ortopedę. Zdaniem twórcy diety, mięsny sposób żywienia jest zgodny z ewolucyjną przeszłością człowieka i może wiązać się z licznymi korzyściami, przyczyniając się również do redukcji masy ciała. Zasady diety karniwora wywodzą się bowiem z przekonania, że ludzkie ciało funkcjonuje lepiej wówczas, gdy odżywia się wyłącznie mięsem, a teoria jest powiązana ze sposobem odżywiania przodków człowieka, należących do łowców i zbieraczy.
Dieta samo mięso budzi wiele kontrowersji i nie jest zgodna z aktualnymi zasadami zdrowego odżywiania. Mimo to sposób żywienia opracowany przez dr Shawn'a Baker'a cieszy się dużą popularnością wśród ludzi na całym świecie, którzy poszukują alternatywnych modeli żywieniowych.
Czy dieta mięsna jest zdrowa?
Zwolennicy diety karniwora zwracają uwagę na prostotę modelu żywienia, a także na możliwy korzystny wpływ planu odżywiania na stany zapalne czy nietolerancje pokarmowe. Wśród zalet diety mięsożercy wymienia się również pozytywne oddziaływanie sposobu odżywiania na redukcję masy ciała i utratę zbędnych kilogramów, co może być rezultatem niskiej podaży węglowodanów i wysokiej zawartości białka, które zapewnia uczucie sytości i pobudza metabolizm. Efektem licznych restrykcji żywieniowych może być również deficyt kaloryczny, który także może sprzyjać obniżeniu masy ciała.
Wielbiciele diety mięsnej wskazują również, że wyeliminowanie produktów roślinnych z jadłospisu może być pomocne w depresji i zaburzeniach lękowych, a co więcej może poprawiać trawienie, zmniejszając skalę niepożądanych objawów ze strony układu pokarmowego. Dodatkowo carnivore diet może redukować stany zapalne i zaburzenia hormonalne.
Dla wielu konsumentów dieta samo mięso stanowi smaczny sposób żywienia, który może wspomóc uregulowanie poziomu cukru we krwi, zmniejszając ryzyko rozwoju cukrzycy, jednocześnie dostarczając do ustroju znaczne ilości dobrze przyswajalnego żelaza. Wciąż brakuje jednak konkretnych badań naukowych, które potwierdzałyby potencjalne korzyści wynikające ze stosowania diety mięsożercy, a większość powielanych stwierdzeń bazuje na analizach o ograniczonym zakresie oraz insynuacjach niepotwierdzonych badaniami.
Polecane suplementy diety
Efekty i potencjalne skutki uboczne diety carnivore
Dieta karniwora to kontrowersyjny sposób żywienia, a każda ekstremalna zmiana codziennej diety może wiązać się z pewnymi zagrożeniami dla zdrowia i właściwego funkcjonowania organizmu człowieka. Wykluczenie z planu żywienia warzyw i owoców oraz innych pokarmów pochodzenia roślinnego powoduje występowanie niedoborów witamin i składników mineralnych, co może skutkować zaburzeniami pracy ustroju oraz występowaniem niepożądanych objawów, m.in. problemami z pamięcią i koncentracją, zaburzeniami odporności, zmniejszeniem gęstości mineralnej kości, osłabieniem mięśni czy uczuciem zmęczenia i znużenia.
Wyeliminowanie z codziennego menu produktów zbożowych, warzyw, owoców może natomiast powodować zbyt niską podaż błonnika pokarmowego, co może m.in. zaburzać perystaltykę jelit i rytm wypróżnień. Jednocześnie wysoka zawartość produktów pochodzenia zwierzęcego i podaż znacznych ilości nasyconych kwasów tłuszczowych mogą negatywnie oddziaływać na poziom cholesterolu w ustroju, sprzyjając rozwojowi chorób układu sercowo-naczyniowego i zwiększając ryzyko wystąpienia miażdżycy czy nadciśnienia tętniczego.
Rygorystyczne restrykcje żywieniowe mogą również zwiększać ryzyko efektu jo-jo - wówczas, gdy konsument zakończy etap stosowania diety i wróci do wcześniejszych nawyków żywieniowych. Co więcej, wydaje się, iż dieta karniwora może przyczyniać się do zaburzenia homeostazy mikroflory jelitowej, a także może zwiększać ryzyko kwasicy ketonowej. Wstępne analizy danych wskazują natomiast, że długotrwałe stosowanie jadłospisu mięsożercy może zwiększać prawdopodobieństwo rozwoju dny moczanowej lub kamicy nerkowej, a także może powodować wzrost ryzyka wystąpienia udaru.
Opinie o diecie carnivore
Naukowcy, dietetycy oraz specjaliści żywienia zgodnie przyznają, że podstawą zdrowego odżywiania jest różnorodność, a uwzględnianie w codziennym jadłospisie szerokiej gamy różnych produktów spożywczych umożliwia dostarczanie do ustroju wszystkich niezbędnych makro- i mikroskładników odpowiedzialnych za optymalną pracę organizmu człowieka.
Tym samym, choć dieta mięsożercy obiecuje pozytywne efekty związane m.in. z redukcją masy ciała, nie jest rekomendowanym sposobem żywienia, m.in. ze względu na fakt, iż stwarza duże ryzyko niedoborów. Dodatkowo dieta karniwora jest trudna w codziennym stosowaniu, ponieważ prawidłowe zbilansowanie jadłospisu, uwzględniając jedynie wąską grupę produktów dozwolonych, jest praktycznie niemożliwe. Dlatego też uznaje się, iż plan żywienia pozbawiony warzyw to kolejny trend żywieniowy, który może stanowić zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka.
Aby zmniejszyć masę ciała i uzyskać pożądane rezultaty, zdecydowanie lepszym rozwiązaniem wydaje się stosowanie zdrowej i dobrze zbilansowanej diety o ujemnym bilansie kalorycznym. Z kolei zwolennicy diet niskowęglowodanowych mogą skorzystać z mniej restrykcyjnych i bardziej różnorodnych planów żywieniowych, które umożliwią zwiększoną podaż białka i tłuszczu, a jednocześnie nie przyczynią się do występowania niedoborów cennych makro- i mikroskładników.
Carnivore - przepisy. Przykładowy jadłospis na diecie karniwor
Dieta karniwora nie zawiera ściśle określonych wytycznych dotyczących pór spożywania posiłków, ich wielkości czy zawartości poszczególnych składników, a mimo to skomponowanie jadłospisu nie jest łatwe, ponieważ na diecie mięsnej można korzystać wyłącznie z produktów pochodzenia zwierzęcego. Jak może wyglądać przykładowy jadłospis karniwora?
- Śniadanie - Jajecznica na maśle z boczkiem
- Składniki: 3 jajka, 50 g boczku, 10 g masła, szczypta soli i pieprzu.
- Sposób przygotowania: Rozgrzać patelnię, roztopić na niej masło, podsmażyć drobno pokrojony boczek. Dodać jajka, sól i pieprz, i wszystkie składniki wymieszać. Smażyć aż jajka się zetną, a boczek zarumieni.
- II śniadanie - Wędzona makrela
- Obiad - Grillowana pierś z kurczaka w sosie śmietanowym serwowana z bulionem mięsnym do picia
- Składniki: 200 g piersi z kurczaka bez skóry, 50 ml tłustej śmietany, 50 ml wody, ulubione przyprawy, bulion wołowy.
- Sposób przygotowania: Mięso umyć i osuszyć, podzielić na mniejsze kawałki, a następnie przyprawić według uznania i umieścić na grillu. Grillować aż do zarumienienia mięsa. Na patelni podgrzać śmietanę, dodać wodę i ulubione przyprawy, i wymieszać składniki. Grillowane mięso polać przygotowanym sosem. Podawać z ugotowanym wcześniej bulionem wołowym.
- Podwieczorek - Kabanosy
- Kolacja - Krewetki na maśle z parmezanem serwowane z bulionem wołowym do picia
- Składniki: 150 g krewetek, 15 g masła, 50 g parmezanu, ulubione przyprawy, bulion wołowy.
- Sposób przygotowania: Krewetki umyć. Rozgrzać patelnię i roztopić na niej masło. Podsmażyć krewetki, dodając do nich ulubione przyprawy. Gotowe owoce morza posypać parmezanem. Podawać z przygotowanym wcześniej bulionem wołowym do picia.
Polecana suplementacja przy diecie bez warzyw
Ze względu na fakt, iż jadłospis karniwor stanowi niedoborowy sposób odżywiania, jedynym sposobem na dostarczenie do ustroju niezbędnych składników odżywczych podczas przestrzegania diety mięsnej wydaje się suplementacja cennymi związkami.
Aby wspomóc prawidłowe funkcjonowanie organizmu na diecie bez warzyw, warto rozważyć stosowanie preparatów, takich jak np.:
- OstroVit Vit&Min FORTE 120 tabletek - kompleksowy suplement diety dostępny w postaci łatwych do połknięcia tabletek, który dostarcza do organizmu aż 21 cennych witamin i składników mineralnych;
- OstroVit Błonnik Witalny VEGE 600 g - skoncentrowane źródło błonnika pokarmowego pozyskiwanego z ziaren babki płesznik i łuski babki jajowatej;
- OstroVit Aqua Kick VIT&MIN 300 g - truskawkowy preparat w postaci proszku, który zachwyca nie tylko pysznym wariantem smakowym, ale również bogactwem witamin i składników mineralnych;
- OstroVit Elektrolity 90 tabletek - poręczne tabletki zawierające 5 cennych składników, takich jak potas, wapń, magnez, sód i chlorek.
Dieta samo mięso - podsumowanie
Dieta carnivore, promowana przez zwolenników planu żywieniowego opracowanego przez dr Shawn'a Baker'a, budzi duże zainteresowanie wśród konsumentów, w szczególności wśród osób, którym zależy na osiągnięciu korzyści zdrowotnych i redukcji masy ciała. Warto jednak wiedzieć, iż dieta mięsna stanowi kontrowersyjny model żywieniowy, będący rygorystyczną formą diety niskowęglowodanowej, która umożliwia konsumpcję wyłącznie produktów pochodzenia zwierzęcego, eliminując tym samym pokarmy roślinne.
Znaczne ograniczenie produktów dozwolonych na diecie karniwor sprawia natomiast, iż sposób żywienia stanowi niedoborowy jadłospis, który nie dostarcza do ustroju wszystkich składników niezbędnych do optymalnej pracy ustroju. Z tego względu wydaje się, iż dieta karniwora może nieść ze sobą więcej szkody niż pożytku, zwiększając ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych czy zaburzając perystaltykę jelit.
Skrajny charakter planu żywienia pozbawionego warzyw sprawia, że znacznie lepszym rozwiązaniem wydaje się jednak stosowanie zrównoważonej i różnorodnej diety, która umożliwia uzyskanie pożądanych rezultatów bez nadmiernych ograniczeń i restrykcji żywieniowych.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32833688/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34934897/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37504538/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25552267/
