Olej konopny, zwany także olejem z nasion konopi siewnej, często mylony jest z olejkiem CBD. Choć wytwarzany jest z tej samej rośliny, znacząco różni od olejku kannabidowego. Olej z nasion konopi siewnej wyróżnia się bowiem wyjątkowym składem kwasów tłuszczowych oraz świetnym stosunkiem kwasów omega-6 do omega-3.
Spis treści
Jakie właściwości może wykazywać olej konopny? Jaki może mieć wpływ na organizm człowieka? W jaki sposób można wykorzystywać produkt na co dzień?
Olej konopny - co to?
Konopia siewna (Cannabis sativa L. var. sativa), zwana również włóknistą czy przemysłową, to gatunek rośliny z rodziny konopiowatych, pochodzący najprawdopodobniej z Azji, który jako roślina uprawna wykorzystywany jest w różnych częściach świata. Konopia siewna dawniej była stosowana w celach włókienniczych, a także jako pożywienie. Ponieważ włókno konopne wyróżnia się wysoką wytrzymałością, używano go również do produkcji sieci i lin, a także ubrań.
Nasiona konopi siewnej przypominają wyglądem orzeszki. Są małe, lekkie i otoczone brązowo-szarą, cienką łupiną. To właśnie z nasion konopi siewnej pozyskuje się wartościowy olej konopny.
Olej konopny był znany i wykorzystywany w tradycyjnej medycynie już w starożytności. Wyróżnia się ciemną barwą i charakterystycznym, lekko orzechowym smakiem. Choć z nazwy i budowy przypomina konopię indyjską, czyli marihuanę, nie wykazuje właściwości psychoaktywnych ani narkotycznych. Olej konopny to związek, w którym suma zawartości THC oraz kwasu tetrahydrokannabinolowego nie może przekraczać 0,2% w przeliczeniu na suchą masę, gdzie dla porównania, w konopi indyjskiej zawartość wyżej wymienionych związków może wynosić nawet 30% suchej masy.
Zdrowe oleje i tłuszcze
Składniki aktywne i wartość odżywcza oleju konopnego
Olej konopny to bogactwo cennych substancji. Produkt zawiera bowiem aż 80% nienasyconych kwasów tłuszczowych, m.in. kwasów omega-3 oraz omega-6. Dodatkowo niezwykle istotny jest korzystny stosunek tych związków, który w oleju konopnym wynosi 1:3. Na uwagę zasługuje również obecność w produkcie kwasu gamma-linolenowego (GLA), który stanowi ok. 4% wszystkich kwasów tłuszczowych obecnych w oleju konopnym.
W oleju konopnym można znaleźć również składniki, takie jak:
- Witamina E - w 100 ml oleju z nasion konopi można znaleźć od 60 do 110 mg witaminy E, z czego największą ilość stanowi gamma-tokoferol, który uznawany jest za najsilniejszy przeciwutleniacz spośród wszystkich tokoferoli;
- karotenoidy, czyli prekursory witaminy A. W 100 g oleju tłoczonego na zimno znajduje się 3,1 mg karotenoidów;
- fitosterole - 390-670 mg/100 g, z czego 70% stanowi beta-sitosterol o potwierdzonym naukowo działaniu regulującym gospodarkę lipidową;
- polifenole - związki o działaniu antyoksydacyjnym. Całkowity potencjał antyoksydacyjny oleju z nasion konopi jest wyższy niż oleju rzepakowego i, uznawanego za jeden z najzdrowszych, oleju lnianego.
- składniki mineralne, takie jak fosfor, wapń, potas, cynk, magnez.
Olej konopny a olej CBD
Z konopi siewnej można otrzymać dwa rodzaje produktów, a mianowicie:
- olej z nasion konopi siewnej,
- olej z kwiatów konopi siewnej.
Pierwszy z wymienionych produktów to olej konopny, pozyskiwany, jak wiele innych olejów spożywczych, metodą tłoczenia na zimno. Drugi natomiast, to olej CBD, który otrzymuje się metodą ekstrakcji dwutlenkiem węgla pod wysokim ciśnieniem przy jednoczesnym zachowaniu niskiej temperatury. Oba produkty, ze względu na pochodzenie od tej samej rośliny, często są ze sobą mylone. Oba mogą działać prozdrowotnie na organizm człowieka i nie wykazują psychoaktywnych właściwości.
Olej konopny nie zawiera jednak CBD, czyli kannabidiolu, ponieważ nasiona rośliny nie mają tego związku. Jednocześnie olej konopny wyróżnia się innymi właściwościami i zastosowaniem, ze względu na inny skład bioaktywnych fitozwiązków.
Olej konopny – właściwości zdrowotne i działanie
Olej konopny wyróżnia się wysoką zawartością niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz bogactwem cennych związków, dzięki którym może wykazywać prozdrowotne właściwości i wszechstronne zastosowanie. Jak olej z nasion konopi siewnej może działać na organizm?
Olej konopny na włosy, skórę i paznokcie
Olej konopny może pozytywnie wpływać na urodę - skórę, włosy i paznokcie, co może być związane z obecnością w produkcie kwasu gamma-linolenowego oraz związków o charakterze antyoksydacyjnym. Dodatkowo olej konopny może w pewnym stopniu przypominać naturalne sebum wydzielane przez ludzki organizm, co może pozytywnie wpływać na gospodarkę lipidową skóry.
Produkt może dbać o odpowiedni poziom nawilżenia, a co więcej, może poprawiać koloryt cery oraz rozświetlać skórę. Może również odżywiać skórę, zmniejszać ryzyko przebarwień i stanów zapalnych. Olej konopny może ułatwiać rozczesywanie włosów oraz dodawać im blasku, a jednocześnie może być pomocny w terapii stanów chorobowych skóry, takich jak egzema, trądzik, atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca. Stosowanie oleju z konopi może zmniejszyć suchość skóry oraz świąd wśród osób borykających się z atopowym zapaleniem skóry.
Ze względu na skład kwasów tłuszczowych i obecność związków przeciwutleniających, olej konopny może wykazywać silne działanie antyoksydacyjne, a tym samym może wspomagać procesy regeneracji skóry i zmniejszać szkodliwy wpływ wolnych rodników na organizm. Dodatkowo substancje obecne w produkcie mogą spowalniać procesy starzenia i niwelować reaktywne formy tlenu oraz redukować stres oksydacyjny.
Olej konopny a układ krążenia
Olej konopny może wzmacniać naczynia krwionośne oraz usprawniać przepływ krwi. Dodatkowo może zapobiegać powstawaniu zatorów i zatykaniu naczyń krwionośnych, hamując zlepianie krwinek. Produkt może również przyczyniać się do obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego w surowicy krwi i może regulować stężenie lipidów, a tym samym zmniejszać ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego.
Olej konopny a układ immunologiczny
Olej konopny może pozytywnie wpływać na pracę układu immunologicznego, przyczyniając się do zwiększenia odporności organizmu i zmniejszając ryzyko wystąpienia infekcji.
Produkt może wzmacniać również florę jelitową, powodując zwiększenie ilości korzystnych bakterii w ustroju, a jednocześnie chroniąc organizm przed działaniem drobnoustrojów chorobotwórczych.
Olej konopny a hormony
Obecny w oleju konopnym kwas gamma-linolenowy może być w organizmie syntetyzowany do prostaglandyny PGE1, która może odpowiadać za regulację gospodarki hormonalnej ustroju, przyczyniając się do łagodzenia objawów związanych z zespołem napięcia przedmiesiączkowego oraz menopauzą. Regularne stosowanie produktów będących źródłem kwasu GLA może łagodzić skurcze, ból i inne dolegliwości związane z menstruacją.
Olej konopny a działanie przeciwzapalne
Olej konopny, a w szczególności kwas gamma-linolenowy oraz optymalny stosunek kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, może korzystnie wpływać na organizm człowieka, zmniejszając stany zapalne występujące w organizmie. Produkt może bowiem wykazywać aktywność przeciwzapalną i może przyczyniać się do zmniejszenia stężenia markerów stanu zapalnego w ustroju.
Olej konopny a układ nerwowy
Dzięki zawartości cennych składników aktywnych olej konopny może pozytywnie wpływać na ukrwienie mózgu oraz przewodnictwo nerwowe, a jednocześnie sprawne funkcjonowanie całego układu nerwowego. Dodatkowo produkt może zmniejszać ryzyko spadku zdolności poznawczych wraz z wiekiem i korzystnie oddziaływać na pamięć i koncentrację.
Olej konopny - jak stosować?
Olej konopny może być stosowany doustnie lub zewnętrznie. W profilaktyce lub terapii różnych schorzeń rekomenduje się spożywanie dwóch łyżek oleju konopnego dziennie. W celach kosmetycznych natomiast olej z konopi siewnej można rozprowadzić po całej twarzy za pomocą wacika lub nakładać punktowo na występujące zmiany skórne. Produkt należy pozostawić na twarzy na 2-3 minuty, a następnie zmyć go ciepłą wodą. Ponieważ olej z konopi to naturalny środek, może być wykorzystywany również jako produkt do demakijażu - szczególnie polecany jest dla osób z cerą skłonną do podrażnień.
Olej konopny może być wykorzystywany również w kuchni, np. jako zdrowy zamiennik masła - wystarczy niewielką ilością polać pieczywo. Produkt może być stosowany również jako dodatek do sałatek czy surówek - świetnie komponuje się ze świeżymi warzywami, podkreślając ich smak. Olej konopny można dodać również do ulubionego koktajlu czy smoothie, aby ułatwić wchłanianie w organizmie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Ponadto produkt może być wykorzystywany jako składnik domowego pesto czy past kanapkowych.
Wykorzystując olej konopny w kuchni, należy pamiętać, aby olej tłoczony na zimno zawsze wykorzystywać... na zimno. Ze względu na niską temperaturę dymienia, produkt nie nadaje się do smażenia czy gotowania. Może wówczas dojść do wytwarzania i uwalniania szkodliwych związków, a także do utraty cennych właściwości produktu. Dlatego też olej konopny świetnie sprawdzi się jako dodatek do dań i potraw, które nie wymagają obróbki termicznej.
Zobacz też: Jaki olej do smażenia wybrać?
Jak przechowywać olej z konopi siewnej?
Olej z konopi siewnej powinien być przechowywany w ciemnej butelce z dala od źródeł światła. Dobrym rozwiązaniem może być trzymanie go w lodówce.
Olej z nasion konopi siewnej powinien być spożyty w ciągu 6 miesięcy od otwarcia opakowania.
Olej z konopii - przeciwwskazania i skutki uboczne
Olej z nasion konopi siewnej to produkt, który może wykazywać prozdrowotne właściwości i korzystnie oddziaływać na funkcjonowanie organizmu człowieka, dostarczając doń znaczne ilości cennych kwasów tłuszczowych oraz składników o charakterze antyoksydacyjnym. Należy jednak zachować umiar, wykorzystując olej konopny w codziennej diecie, gdyż nadmierne spożycie produktu może przyczynić się do wystąpienia niepożądanych dolegliwości, takich jak nudności czy biegunki oraz bóle i skurcze brzucha.
Ze spożywania oleju konopnego powinny natomiast zrezygnować osoby cierpiące na chorobę wieńcową, a także borykające się ze zmniejszoną krzepliwością krwi.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33614949/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32610691/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33396417/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16019622/
- https://www.researchgate.net/profile/Radoslaw-Balwierz/publication/339635431_Therapeutic_and_cosmetic_importance_of_hemp_oil/links/5f74e969299bf1b53e02c5f6/Therapeutic-and-cosmetic-importance-of-hemp-oil.pdf