Co to jest probiotyk? Dlaczego jest ważny dla organizmu? Sprawdź!

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, wykazujące korzystny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego ustroju, które przyczyniają się do utrzymania równowagi mikroflory jelitowej, a jednocześnie odgrywają istotną rolę w procesie trawienia czy regulacji pracy jelit, wzmacniając także układ odpornościowy i pozytywnie oddziałując na ludzką psychikę. To drobnoustroje szczególnie ważne podczas antybiotykoterapii, które można stosować również profilaktycznie. Na co pomaga probiotyk? Jaki najlepszy probiotyk na jelita? Probiotyk - na co warto stosować? Kiedy brać probiotyk?

Co to jest probiotyk?

Probiotyki, określane mianem dobrych bakterii, to żywe mikroorganizmy, do których można zaliczyć zarówno bakterie, jak i drożdże, naturalnie zasiedlające przewód pokarmowy człowieka. To substancje korzystnie oddziałujące na funkcjonowanie ludzkiego organizmu, które wówczas, gdy są podawane w odpowiednich ilościach, mogą pozytywnie wpływać m.in. na pracę układu pokarmowego.

Korzystny wpływ bakterii probiotycznych doceniano już w starożytności, a zainteresowanie pałeczkami kwasu mlekowego wykazywał m.in. Pasteur, który w 1877 roku pracował nad antagonizmami pomiędzy wybranymi szczepami bakterii. W 1907 roku rosyjski mikrobiolog - Ilja Miecznikow sugerował, że spożywanie jogurtów i kefirów może pozytywnie oddziaływać na zdrowie człowieka, jednak prowadzone przez naukowca badania zostały przyćmione przez pojawienie się antybiotyków, a pojęcie "probiotyku" pojawiło się dopiero w 1965 roku, gdy kolejni badacze skupili się na prozdrowotnym wpływie żywych mikroorganizmów na pracę ludzkiego organizmu. Współcześnie obowiązującą definicję probiotyków ustalono jednak dopiero w 2001 roku.

Rodzaje probiotyków i szczepy bakterii

Preparaty probiotyczne mogą zawierać jeden lub wiele rodzajów szczepów bakterii, różniąc się tym samym działaniem i efektami związanymi z ich stosowaniem. Do głównych rodzajów probiotyków, które stanowią najpopularniejsze rodzaje bakterii probiotycznych, można zaliczyć m.in.:

• Lactobacillus,
• Bifidobacterium,
• Saccharomyces,
• Escherichia,
• Streptococcus,
• Enterococcus,
• Bacillus.

Jak dobrać odpowiedni probiotyk do swoich potrzeb?

Probiotyki to naturalne drobnoustroje, które można bez obaw stosować w każdym wieku. Aby odpowiednio dobrać probiotyk do własnych potrzeb, należy zwrócić uwagę na występujące w ustroju jednostki chorobowe, objawy i schorzenia, a także na skład mikrobioty jelitowej, wiek i ogólny stan zdrowia, np. bakterie probiotyczne takie jak Saccharomyces boulardii CNCM I-745 najczęściej są rekomendowane podczas biegunki, z kolei szczepy bakterii probiotycznych takie jak Lactobacillus plantarum 299V mogą być pomocne wśród osób zmagających się z zespołem jelita drażliwego IBS.

W przypadku wątpliwości i trudności związanych z odpowiednim doborem stosowanego probiotyku warto skonsultować się z lekarzem lub z farmaceutą, który indywidualnie dopasuje odpowiedni preparat do potrzeb organizmu konsumenta.

Polecane suplementy diety

Probiotyk działanie: Jak działa probiotyk i na co pomaga?

Stosowanie probiotyków może korzystnie oddziaływać na pracę ludzkiego organizmu, co potwierdzają liczne badania naukowe. Choć różne szczepy bakterii probiotycznych mogą wpływać na różne narządy i układy w ustroju człowieka, ogólne działanie probiotyków skupia się na wsparciu i odbudowie mikrobioty jelitowej, m.in. poprzez poprawę funkcjonowania bariery jelitowej czy modulowanie układu nerwowego i odpornościowego człowieka. Probiotyki mogą również przyczyniać się do produkcji substancji wykazujących działanie przeciwdrobnoustrojowe, a także mogą korzystnie wpływać na wchłanianie składników odżywczych. Bakterie probiotyczne mogą odpowiadać też za fermentowanie prebiotyków i innych składników codziennej diety, ułatwiając tworzenie metabolitów, które oddziałują na mikrobiom jelitowy.

W zależności od rodzaju wykorzystanych bakterii probiotyki mogą:

• wzmacniać odporność organizmu, wykazując właściwości immunostymulujące,
• poprawiać trawienie,
• zmniejszać wydzielanie soku żołądkowego, łagodząc objawy refluksu i zgagi,
• regulować pracę jelit i układu pokarmowego,
• ułatwiać zachowanie odpowiedniej flory bakteryjnej pochwy, zmniejszając ryzyko infekcji intymnych,
• pozytywnie wpływać na pH w układzie moczowym, działając bakterio- i wirusobójczo,
• sprzyjać odchudzaniu,
• redukować problemy skórne,
• wspierać zdrowie psychiczne i samopoczucie, oddziałując na oś jelita-mózg.

Kiedy i jak brać probiotyk?

Po probiotyki warto sięgać, zmagając się z:

• biegunkami,
• zespołem jelita drażliwego IBS,
• zgagą i refluksem,
• infekcjami intymnymi,
• zapaleniem układu moczowego,
• nadmierną masą ciała,
• osłabioną odpornością,
• trądzikiem,
• długotrwałym stresem,
• obniżonym samopoczuciem.

Preparaty probiotyczne mogą okazać się szczególnie istotne podczas antybiotykoterapii czy przed wyjazdem w odległe destynacje, jednak aby wspierać prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego i odpornościowego, warto dobre bakterie stosować także profilaktycznie.

Probiotyk przed czy po antybiotyku – najlepsze praktyki

Probiotyki można stosować podczas antybiotykoterapii, jednak należy zachować odpowiednie odstępy czasu pomiędzy przyjmowanymi preparatami - zwykle zaleca się, aby probiotyk dostarczać do organizmu w odstępie minimum dwóch godzin od antybiotyku. Dozwolone jest zarówno przyjmowanie antybiotyku po upływie dwóch godzin od podaży probiotyku, jak i korzystanie z preparatów w odwrotnej kolejności. Probiotyki warto stosować również przez kilka dni po zakończeniu antybiotykoterapii, co może okazać się cennym wsparciem podczas odbudowy mikroflory jelitowej.

Zwykle rekomenduje się, aby preparaty probiotyczne przyjmować w trakcie posiłku lub chwilę przed konsumpcją, choć istnieją również zwolennicy przyjmowania bakterii probiotycznych na czczo. Dokładna pora stosowania probiotyku zależy od zaleceń lekarza lub rekomendacji producenta wybranego suplementu diety.

Jak długo stosować probiotyk, aby osiągnąć najlepsze efekty?

Preparaty probiotyczne należy stosować tak długo, jak jest to konieczne, kierując się wytycznymi lekarza lub producenta wybranego produktu. Podczas antybiotykoterapii zwykle zaleca się przyjmowanie probiotyków przez cały okres jej trwania, a także tydzień lub dwa po zakończeniu stosowania leku.

Najczęściej nie rekomenduje się długotrwałego suplementowania probiotyków, gdyż takie działanie mogłoby przyczynić się do przerostu flory jelitowej, zaburzając równowagę mikrobioty jelitowej i powodując wystąpienie niepożądanych skutków ubocznych, takich jak np. zwiększenie ryzyka rozwoju SIBO.

Naturalne probiotyki na jelita

Probiotyki zwykle kojarzą się z dostępnymi w aptece farmaceutykami, jednak substancje probiotyczne można z powodzeniem znaleźć w powszechnie dostępnych produktach spożywczych, dostarczając je do ustroju wraz z codzienną dietą. Za naturalne źródła żywych kultur bakterii uznaje się m.in.:

• jogurty naturalne,
• kefiry,
• maślanki,
• zsiadłe mleko,
• kiszonki - kapusta kiszona, kiszone ogórki czy kiszone buraki,
• fermentowane produkty sojowe.

Chcąc dostarczać do organizmu naturalne probiotyki na jelita, warto zwrócić uwagę na fakt, iż kiszonki mogą stanowić źródło bakterii probiotycznych jedynie wówczas, gdy są prawidłowo kiszone, czyli nie mają dostępu do powietrza. Dodatkowo warto sięgać po produkty mleczne, które wyróżniają się długą datą przydatności do spożycia, ponieważ im bliżej końca terminu ważności, tym mniejsza zawartość żywych kultur bakterii w produkcie.

Jaki probiotyk jest najlepszy?

Choć naturalne probiotyki mogą być pomocne w utrzymaniu równowagi mikroflory jelitowej, w przypadku występowania konkretnych schorzeń i chorób, warto sięgać po probiotyki w postaci suplementów diety, takie jak np. OstroVit Pharma PRO-60 BIOTIC LactoSpore®, aby mieć pewność, że pożądane bakterie probiotyczne dotrą dokładnie tam, gdzie są najbardziej potrzebne.

Poszukując najlepszego probiotyku, warto kierować się wiekiem, stanem zdrowia i indywidualnymi potrzebami organizmu. Najlepszy probiotyk to preparat dopasowany do potrzeb ludzkiego ustroju, który jest odporny na działanie kwasu żołądkowego i żółci, a co więcej, wyróżnia się potwierdzoną w licznych badaniach naukowych przynależnością rodzajową i gatunkową. Dobry probiotyk zawiera także odpowiednią liczbę bakterii CFU oraz precyzyjnie dobrane szczepy, które mogą wykazywać pozytywny wpływ na organizm człowieka. To stabilny genetycznie produkt, który działa przeciwstawnie do bakterii chorobotwórczych.

Jaki jest najlepszy probiotyk na jelita?

Aby odpowiednio wybrać najlepszy probiotyk na jelita, warto skupić się na potrzebach organizmu. W działaniu profilaktycznym przeciw wystąpieniu biegunki podróżnych pomocne mogą okazać się szczepy Lactobacillus rhamnosus GG czy Saccharomyces cerevisiae boulardii, z kolei podczas ostrej biegunki wsparciem mogą być bakterie probiotyczne takie jak Lactobacillus reuteri. W przypadku IBS czy stanów zapalnych jelit zaleca się natomiast stosowanie szczepów takich jak np. Lactobacillus plantarum czy Lactobacillus acidophilus bulgaricus, natomiast podczas przyjmowania antybiotyków zwykle sugeruje się korzystanie z Lactobacillus rhamnosus czy Bifidobacterium longum.

Probiotyki a antybiotyki: Dlaczego to ważne?

Antybiotyki są odpowiedzialne za zabijanie bakterii lub hamowanie ich rozwoju. To preparaty, które nie rozróżniają jednak dobrych bakterii od drobnoustrojów chorobotwórczych, dlatego też najczęściej antybiotyki przyczyniają się do zredukowania również pożytecznych bakterii zasiedlających ludzki organizm, zaburzając równowagę flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym.

Wpływ antybiotyków na mikrobiotę jelitową

Stosowanie probiotyków w trakcie antybiotykoterapii umożliwia odbudowę mikroflory przewodu pokarmowego i uzupełnienie utraconych podczas leczenia antybiotykiem pożytecznych kultur bakterii. Odpowiednio dobrany probiotyk może więc zmniejszać ryzyko powikłań po antybiotykoterapii, korzystnie oddziałując na pracę układu trawiennego.

Warto jednak pamiętać, aby probiotyk stosować regularnie, w odpowiednim odstępie czasu od antybiotyku, a także, aby kontynuować przyjmowanie preparatów probiotycznych również po zakończeniu antybiotykoterapii, co umożliwi pełną regenerację mikroflory jelitowej.

Jakie probiotyki wybrać podczas i po antybiotykach?

W trakcie przyjmowania antybiotyków oraz po zakończeniu ich stosowania zwykle rekomenduje się przyjmowanie probiotyków zawierających szczepy bakterii z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium, takie jak np. Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium longum oraz Bifidobacterium animalis, natomiast wśród dzieci najczęściej zaleca się korzystanie z preparatów probiotycznych zawierających Lactobacillus rhamnosus GG (LGG), które mogą wzmacniać układ odpornościowy, a także wspomagać procesy trawienne, jednocześnie przywracając równowagę mikroflory jelitowej.

Podsumowanie: Probiotyki jako wsparcie dla zdrowia

Probiotyki to żywe kultury bakterii i drożdży, naturalnie zasiedlające przewód pokarmowy człowieka, których odpowiednia zawartość w ustroju umożliwia prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego organizmu, pozytywnie oddziałując m.in. na procesy trawienne, układ odpornościowy czy pracę jelit. Dobrym rozwiązaniem wydaje się więc profilaktyczne stosowanie preparatów probiotycznych, które mogą stanowić wartościowe uzupełnienie diety. Szczególnie istotne jest jednak przyjmowanie probiotyków podczas i po zakończeniu antybiotykoterapii.

W trakcie wyboru odpowiedniego szczepu bakterii warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże dopasować właściwy suplement probiotyczny do indywidualnych potrzeb ludzkiego organizmu.

Bibliografia:

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31434172/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31061539/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28762696/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20208051/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31906573/
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31480656/