Glutamina
Glutamina to aminokwas, który naturalnie występuje w ludzkim organizmie. Wykazuje szereg korzystnych właściwości, a szczególnie doceniana jest wśród sportowców.
Glutamina może wspomagać pracę układu odpornościowego, korzystnie oddziaływać na układ pokarmowy, w szczególności na pracę jelit, a także może pozytywnie wpływać na regenerację mięśni i syntezę białka.
Glutamina - co to jest?
Glutamina to aminokwas endogenny, który może być samodzielnie syntetyzowany przez ludzki organizm. Wykazuje działanie budulcowe, wspierające i odżywcze.
Glutamina występuje w dwóch postaciach - jako L-glutamina oraz jako D-glutamina. Skład chemiczny związków jest taki sam, różnica polega jedynie na układzie molekularnym.
L-glutamina wykazuje jednak dużo większe znaczenie budulcowe i odpornościowe. To ta forma glutaminy wykorzystywana jest w suplementach diety.
Źródła glutaminy
Glutamina naturalnie występuje w organizmie człowieka. Aminokwas znaleźć możemy także w produktach spożywczych, które są powszechnie stosowane w codziennej diecie, m.in. w:
- jajkach,
- białym ryżu,
- kukurydzy,
- tofu,
- wołowinie.
W przypadku wzmożonego zapotrzebowania na aminokwas warto rozważyć także stosowanie suplementów diety zawierających glutaminę.
Działanie i właściwości glutaminy
Glutamina wspiera pracę organizmu człowieka na wielu płaszczyznach.
Może dbać o układ immunologiczny, uczestniczyć w rozwoju i namnażaniu się komórek odpornościowych. Jest także kluczowym składnikiem białych krwinek.
Ponieważ układ odpornościowy jest ściśle połączony z przewodem pokarmowym, L-glutamina może wspierać także jelita. Aminokwas dostarcza do komórek odpornościowych jelit składniki odżywcze, może wspierać wzrost i namnażanie dobrych bakterii jelitowych i eliminację niekorzystnych dla zdrowia człowieka patogenów. Glutamina może wzmacniać też barierę jelitową, co może zapobiegać zespołowi nieszczelnego jelita.
L-glutamina to prekursor syntezy białek, dlatego też szczególnie doceniana jest przez sportowców. Jej systematyczne przyjmowanie może zapewnić organizmowi dawkę energii, którą ten może natychmiast spożytkować, bez konieczności korzystania z rezerw energetycznych. Aminokwas może zmniejszać też ból mięśni po wysiłku fizycznym, a także wspomagać regenerację tkanki mięśniowej po intensywnym treningu.
Glutamina uczestniczy w metabolizmie azotu, może także wpływać na ogólny wzrost wytrzymałości organizmu. Aminokwas może też wykazywać działanie ochronne na glikogen mięśniowy, a także wspomagać proces regeneracji jego zasobów. Związek może również stymulować enzymy, które są odpowiedzialne za proces glukoneogenezy.
Równie istotne jest, że L-glutamina może wpływać na obniżenie poziomu kortyzolu, czyli hormonu stresu. Zbyt wysoki poziom kortyzolu może przyczynić się do nasilenia reakcji katabolicznych, co nie jest mile widziane, szczególnie wśród sportowców.
Niedobór glutaminy w organizmie
Glutamina jest naturalnie wytwarzana przez organizm człowieka. Niekiedy jednak zapotrzebowanie na aminokwas ulega zwiększeniu, a naturalna synteza związku może okazać się niewystarczająca.
Warto wówczas zwiększyć w diecie udział produktów bogatych w glutaminę, a w dalszej kolejności rozważyć także przyjmowanie suplementów diety bogatych w ten składnik.
Zwiększoną podaż glutaminy szczególnie rekomenduje się wśród osób aktywnych fizycznie, gdyż niedobór glutaminy może przyczynić się do przetrenowania i zaburzeń regeneracji mięśni. Niewystarczająca podaż glutaminy zwiększa też poziom amoniaku i kwasu mlekowego, a jednocześnie powoduje wzrost zakwaszenia całego organizmu.
Objawami niedoboru aminokwasu może być także długotrwałe zmęczenie oraz pogorszenie odporności.
Kto powinien stosować suplementy diety bogate w glutaminę?
Glutamina oraz preparaty bogate w L-glutaminę są szczególnie zalecane dla sportowców, którym zależy na szybkiej regeneracji oraz zwiększeniu efektywności ćwiczeń. Ponadto aminokwas warto suplementować w czasie intensywnych wysiłków umysłowych, aby pozytywnie wpłynąć na koncentrację i pamięć.
Glutamina może także być wykorzystywana przez osoby, którym zależy na wzmocnieniu układu odpornościowego i poprawie pracy jelit.
Dawkowanie suplementów z glutaminą
Odpowiednia porcja preparatu zależy od intensywności, celu i rodzaju wykonywanego wysiłku fizycznego.
Osoby, które dopiero rozpoczynają przyjmowanie suplementów diety bogatych w glutaminę, powinny zacząć od małych porcji produktu.
Zwykle zaleca się, aby jedna porcja preparatu z glutaminą dostarczała do organizmu około 5 g aminokwasu. W dni treningowe warto przyjmować dwie-trzy porcje na dobę, z kolei w dni nietreningowe, wystarczy jedna dawka suplementu w ciągu dnia.
Przeciwwskazania i skutki uboczne stosowania glutaminy
Ponieważ glutamina jest endogennym aminokwasem, uznawana jest za związek bezpieczny dla ludzkiego organizmu.
Zbyt długa podaż suplementów diety zawierających glutaminę lub przyjmowanie porcji większych niż zalecane, może przyczynić się do zaburzenia gospodarki aminokwasowej ustroju. Nie zaobserwowano jednak występowania innych skutków ubocznych glutaminy.
Suplementy diety zawierające aminokwas nie są zalecane diabetykom oraz osobom cierpiącym na niewydolność nerek. Ostrożność powinni zachować również chorzy na epilepsję czy cukrzycę. Wówczas warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem przyjmowania preparatów z glutaminą.
