Dieta kopenhaska to restrykcyjny, trzynastodniowy jadłospis, rekomendowany jako efektywna dieta odchudzająca. To bogatobiałkowy plan odżywiania, który każdego dnia bazuje na trzech posiłkach o ściśle określonym składzie. Jakie są główne założenia diety kopenhaskiej? Czy proponowany plan żywieniowy jest zdrowy? Jakie mogą być konsekwencje stosowania i efekty diety kopenhaskiej?
Czym jest i na czym polega dieta kopenhaska?
Dieta kopenhaska to rygorystyczny plan żywieniowy, często nazywany również dietą duńską lub dietą trzynastodniową. To pochodzący z Kopenhagi, trwający niespełna dwa tygodnie, program odchudzający, który bazuje na znacznym ograniczeniu podaży kalorii. Z tego względu, nie zaleca się stosowania jadłospisu częściej niż raz na dwa lata. Dieta kopenhaska jest monotonna i bardzo restrykcyjna. Podstawą jadłospisu są produkty wysokobiałkowe, natomiast żywność węglowodanowa i bogatotłuszczowa na diecie duńskiej ulega znacznemu ograniczeniu.
Dieta kopenhaska to niskoenergetyczny plan odżywiania, stosowany w celu redukcji masy ciała. W teorii ma same zalety i w krótkim czasie pomaga zgubić zbędne kilogramy. Jak dieta duńska wygląda natomiast w praktyce? Czy spełnia kryteria zdrowej diety odchudzającej?
Zasady diety kopenhaskiej
Dieta kopenhaska bazuje na restrykcyjnych założeniach, których należy bezwzględnie przestrzegać. W przypadku pojawienia się jakiekolwiek odstępstwa i nieprawidłowości w stosowaniu 13-dniowego jadłospisu należy przerwać stosowanie diety, a ponowne korzystanie z planu żywieniowego można rozpocząć najszybciej po upływie trzech miesięcy.
Dieta kopenhaska to trzynastodniowy jadłospis, który uwzględnia bardzo niską podaż kalorii - zgodnie z założeniami diety, energia dostarczana wraz z jadłospisem wynosi zaledwie 600-800 kcal na dobę. Dodatkowo w planie żywieniowym dozwolone są tylko trzy posiłki w ciągu dnia, które należy spożywać o ściśle określonych porach - śniadanie między 8:00 a 9:00, obiad ok. 14:00 oraz kolację między 17:00 a 18:00. Podczas stosowania diety kopenhaskiej konieczne jest przestrzeganie z góry ustalonego jadłospisu - zabronione jest spożywanie dodatkowych przekąsek, a nawet żucie gumy.
W ciągu jednego dnia diety dozwolona jest zmiana kolejności spożywanych posiłków, jednak nie można zmieniać kolejności dni w planie żywieniowym. Jadłospis w diecie kopenhaskiej to trzynastodniowy plan żywieniowy, w którym po ośmiu dniach diety spożywane posiłki ulegają powtórzeniu.
Produkty dozwolone i zabronione na diecie kopenhaskiej
Podczas stosowania restrykcji żywieniowych zgodnych z dietą duńską, dozwolone jest spożywanie produktów, taki jak:
- mięso,
- jaja,
- ryby,
- surowe warzywa,
- produkty mleczne,
- kawa.
Znacznemu ograniczeniu na diecie kopenhaskiej ulega natomiast spożycie produktów zbożowych czy owoców. W trakcie korzystania z planu żywieniowego należy zrezygnować z soli i przypraw. Ściśle określony jadłospis nie uwzględnia również suchych nasion roślin strączkowych, ziemniaków, orzechów, nasion czy pestek.
Dieta kopenhaska - jadłospis
Jaki jest przykładowy jadłospis na diecie kopenhaskiej? Jak w praktyce wygląda stosowanie restrykcyjnych zasad planu żywieniowego?
| Dzień diety | Śniadanie | Obiad | Kolacja |
|---|---|---|---|
| 1 dzień diety | czarna kawa z kostką cukru | 2 jajka na twardo, 100 g gotowanego szpinaku lub brokułów, pomidor | 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty, łyżka oliwy z oliwek i soku z cytryny |
| 2 dzień diety | czarna kawa z kostką cukru | 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty, łyżka oliwy z oliwek i sok z cytryny oraz 1 surowy owoc (jabłko, ananas albo grejpfrut) | plaster chudej szynki drobiowej, 2/3 szklanki jogurtu naturalnego |
| 3 dzień diety | czarna kawa z kostką cukru, 1 grzanka | szklanka gotowanego szpinaku, 1 pomidor, 1 świeży owoc | 2 jajka na twardo, plaster chudej szynki oraz 5 liści sałaty, łyżka oliwy z oliwek i sok z cytryny |
| 4 dzień diety | czarna kawa z kostką cukru | jajko na twardo, starta duża marchewka, małe opakowanie serka wiejskiego | pół szklanki kompotu bez dodatku cukru, 2/3 szklanki jogurtu naturalnego |
| 5 dzień diety | 1 tarta duża marchewka z sokiem z cytryny | 300 g chudej, gotowanej ryby, sok z cytryny | 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty, 6-8 różyczek gotowanego brokuła |
| 6 dzień diety | czarna kawa z kostką cukru, grzanka pieczywa | 150 g gotowanej piersi z kurczaka bez skóry, 5 liści sałaty, łyżka oliwy z oliwek, sok z cytryny | 2 jajka na twardo, starta marchew |
| 7 dzień diety | zielona herbata bez cukru | 150 g pieczonej piersi z kurczaka, 1 świeży owoc (jabłko, ananas, grejpfrut) | nic |
Od 8-ego do 13-stego dnia diety należy powtarzać jadłospis, tzn. ósmego dnia należy spożywać to samo, co pierwszego dnia planu żywieniowego, a dziewiątego dnia, to samo, co podczas drugiego dnia diety.
Dieta kopenhaska - efekty
Dieta kopenhaska to rygorystyczny plan żywieniowy, który jednak kusi osoby, które borykają się z nadmierną masą ciała, umożliwiając "zgubienie" zbędnych kilogramów w krótkim czasie. Zwolennicy diety duńskiej sugerują, że ścisłe przestrzeganie 13-dniowego jadłospisu umożliwia schudnięcie ok. 10 kg. Niestety, każdy krótkoterminowy plan żywieniowy, uwzględniający znaczne restrykcje, może prowadzić do wystąpienia efektu jo-jo, czyli "odzyskania" utraconych kilogramów na skutek powrotu do niezdrowych nawyków żywieniowych po zakończeniu stosowania diety kopenhaskiej. Co więcej, zwiększenie podaży węglowodanów, po okresie ograniczenia ich spożywania, może przyczynić się do gwałtownego wyrzutu insuliny, a także do pobudzenia glikolizy i lipogenezy, a tym samym może powodować wystąpienie efektu odwrotnego niż zamierzony.
Zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania, bezpieczne odchudzanie uwzględnia utratę 0,5 - 1,0 kg masy ciała w ciągu tygodnia. Jednocześnie prawidłowa dieta redukcyjna bazuje na nieznacznym deficycie energetycznym i dostarcza do organizmu wszystkie niezbędne makro- i mikroskładniki, nie przyczyniając się do powstawania niedoborów w ustroju. Zdrowa redukcja masy ciała może być stosowana długoterminowo, ponieważ opiera się na prawidłowych nawykach żywieniowych. Dodatkowo nie powoduje uczucia głodu i nie sprzyja efektowi jo-jo.
Z kolei omawiana w artykule dieta kopenhaska to bardzo niskoenergetyczny plan żywieniowy, który stymuluje głód, nie zapewnia uczucia sytości i może przyczyniać się do spowolnienia przemiany materii. Dodatkowo rygorystyczny jadłospis nie ułatwia kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych i nie wprowadza stopniowych zmian w stosowanej na co dzień diecie.
Przeczytaj również:
Dieta na redukcji - zasady diety i polecane produkty
Co musisz wiedzieć, zanim zaczniesz dietę odchudzającą?
Zalety i wady diety kopenhaskiej
Restrykcyjna dieta kopenhaska nie jest uznawana za zdrowy plan żywieniowy, jednak ma kilka plusów - ogranicza spożycie soli kuchennej, zapewnia wysoką podaż płynów i eliminuje z jadłospisu alkohol. Co więcej, jest łatwa w stosowaniu, jej przygotowanie nie wymaga dużo czasu czy specjalnych umiejętności. 13-dniowy jadłospis ma jednak znacznie więcej wad niż zalet - zapewnia podaż niewielkiej ilości energii, nie zaspokajając nawet podstawowego zapotrzebowania organizmu, a dodatkowo sprzyja niedoborom witamin i składników mineralnych. Dieta kopenhaska nie zapewnia odpowiedniej ilości błonnika pokarmowego i może skutkować występowaniem zaparć, a znaczna redukcja masy ciała podczas stosowania restrykcji wiąże się przede wszystkim z utratą wody, a nie tkanki tłuszczowej. Dodatkowo dieta duńska nie wspiera kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych i może powodować kwasicę ketonową. Rygorystyczny jadłospis powoduje także ciągłe uczucie głodu i może przyczyniać się do wystąpienia problemów z koncentracją, osłabienia, rozdrażnienia i bólu głowy.
Dieta kopenhaska - opinie
Dieta kopenhaska to niskoenergetyczny jadłospis, który znany jest wśród osób, którym zależy na redukcji masy ciała. Niektórzy chwalą sobie ten model odchudzania, jednak negatywnych opinii jest znacznie więcej - osoby nieświadome konsekwencji zdrowotnych, jakie mogą wiązać się ze stosowaniem tak rygorystycznej diety, skarżą się najczęściej na uczucie głodu podczas stosowania restrykcji oraz na efekt jo-jo, który pojawił się krótko po zakończeniu diety.
Dieta kopenhaska - przeciwwskazania i skutki uboczne
Dieta kopenhaska nie ma nic wspólnego ze zdrowym odżywianiem i może przyczyniać się do wyniszczania organizmu, dlatego też jej stosowanie nie jest zalecane. Z 13-dniowego jadłospisu powinny zrezygnować w szczególności osoby, które cierpią na choroby nerek, układu krążenia czy borykają się ze schorzeniami układu pokarmowego. Dodatkowo dieta duńska nie jest dobrym rozwiązaniem dla osób młodych w okresie intensywnego wzrostu, a także dla osób starszych czy aktywnych fizycznie.
Dieta kopenhaska może powodować spowolnienie przemiany materii i osłabienie oraz przewlekłe zmęczenie organizmu, a także może przyczyniać się do pogorszenia kondycji fizycznej, zmniejszenia masy mięśniowej, osłabienia paznokci i włosów. Znacznie lepszym rozwiązaniem dla osób, którym zależy na redukcji masy ciała, jest wprowadzenie do codziennego jadłospisu zdrowych modyfikacji, które mogą umożliwić stopniowe, lecz długoterminowe zmiany w składzie ciała, a także poprawę samopoczucia i stanu zdrowia.
Bibliografia:
- https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/download/36147/26086
- https://wydawnictwa.pzh.gov.pl/roczniki_pzh/files/pzhissues/id616/Ocena_wartosci_odzywczej_diet_odchudzajacych.pdf
- https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/view/26102/20912
