Różeniec górski to niewielka roślina zaliczana do adaptogenów. To bylina wyróżniająca się bogactwem cennych składników, która może pozytywnie oddziaływać na funkcje poznawcze, a także na wydolność organizmu. To związek cieszący się rosnącym zainteresowaniem wśród konsumentów, który coraz częściej jest wykorzystywany jako składnik suplementów diety. Jakie są właściwości różeńca górskiego? Jak i kiedy warto stosować różeniec górski? Z czym nie łączyć arktycznego korzenia?
Spis treści
Różeniec górski - co to?
Różeniec górski (Rhodiola rosea) to pochodząca z okołobiegunowych, górzystych terenów Azji, Ameryki Północnej i Europy bylina, zaliczana do rodziny gruboszowatych. To roślina kłączowa zwana również korzeniem arktycznym czy też złotym korzeniem, którą w Polsce można spotkać na terenie Sudetów, Karpat czy Bieszczad.
Rhodiola rosea, niekiedy zwana także rozchodnikiem różanym, osiąga ok. 30-40 cm wysokości. Kłącze różeńca górskiego jest krótkie i bulwiaste, łodyga gruba i nierozgałęziająca się, natomiast mięsiste liście, pokryte grubą warstwą wosku, mają charakterystyczną, sinozieloną barwę, która na jesień przyjmuje żółte i pomarańczowe odcienie. Drobne kwiaty korzenia arktycznego są zebrane na szczycie pędów w kwiatostany i mogą mieć różne ubarwienie - od zielonego, przez żółte, po czerwone.
Rozchodnik różany to bylina wyróżniająca się bogactwem cennych związków, która jest uznawana za adaptogen, czyli związek wspierający utrzymanie homeostazy organizmu, który może zwiększać odporność ustroju na działanie czynników stresogennych.
Rhodiola rosea - składniki
Rhodiola rosea to niepozorna, lecz wartościowa roślina. Na szczególną uwagę zasługuje korzeń różeńca górskiego, który stanowi źródło wielu cennych składników. W bylinie można bowiem znaleźć związki, takie jak np.:
- flawonoidy,
- kwasy fenolowe,
- fenylopropanoidy,
- monoterpeny,
- kumaryny,
- kwasy organiczne,
- garbniki.
Za najbardziej nietuzinkowe składniki korzenia arktycznego uznaje się rozawinę, radiolinę, rozarynę, a także salidrozydy i p-tyrozol. Przypuszcza się, iż to właśnie te związki odpowiadają za większość cennych właściwości rośliny.
Polecane suplementy diety z różeńcem górskim
Różeniec górski - właściwości
"Rhodiola rosea - właściwości", "różeniec górski - działanie" to zagadnienia często wyszukiwane wśród konsumentów, którzy rozważają stosowanie suplementów diety zawierających ekstrakty z korzenia arktycznego. Różeniec górski - na co może pomagać? Jakie właściwości może wykazywać bylina, zwana złotym korzeniem?
Dotychczas przeprowadzone badania naukowe sugerują, że różeniec górski może wykazywać działanie przeciwzapalne, a co więcej, może zwiększać odporność na stres i wspomagać funkcje poznawcze oraz pozytywnie wpływać na psychikę człowieka. Wyniki analiz wskazują, że roślina może optymalizować poziom kortyzolu, a także stymulować receptory serotoniny, dopaminy oraz acetylocholiny i noradrenaliny. Tym samym bylina może zwiększać odporność organizmu na stresory, poprawiać nastrój i łagodzić lęk. Co więcej, różeniec górski może pozytywnie oddziaływać na sprawność umysłową, zwiększając zdolność koncentracji oraz wydajność umysłu. Rhodiola rosea może korzystnie wpływać na zapamiętywanie i procesy uczenia, a także na szybkość przetwarzania informacji.
Różeniec górski może również wykazywać działanie ergogeniczne, przyczyniając się do zwiększenia wytrzymałości i wydolności ustroju, a także może pozytywnie wpływać na ocenę odczuwanego wysiłku, zmniejszając ogólne zmęczenie organizmu. Bylina może też zmniejszać uszkodzenia mięśni w trakcie uprawiania aktywności i obniżać poziom mleczanu po treningu, a tym samym może ułatwiać powysiłkową regenerację. Złoty korzeń może okazać się cennym wsparciem wśród osób wykonujących intensywne wysiłki fizyczne.
Jakby tego było mało, analizy danych sugerują także, iż różeniec górski może wykazywać potencjał kardioprotekcyjny. Roślina może zmniejszać ryzyko zakrzepicy i arytmii, a także może wpływać na regulację ciśnienia tętniczego krwi oraz gospodarki lipidowej. Badania naukowe wskazują również, iż korzeń arktyczny może poprawiać funkcje seksualne, korzystnie oddziaływać na płodność i pozytywnie wpływać na regulację cyklu miesiączkowego.
Suplementy diety z różeńcem górskim - dla kogo?
Różeniec górski może okazać się dobrym rozwiązaniem wśród osób zestresowanych, borykających się z długotrwałym napięciem nerwowym. Co więcej, arktyczny korzeń może być pomocny w gronie sportowców i osób aktywnych fizycznie, wykonujących intensywne wysiłki fizyczne, a także wśród konsumentów, którym zależy na wsparciu funkcji kognitywnych i poprawie wydajności umysłowej. Preparaty rhodiola rosea mogą również ułatwiać funkcjonowanie osobom z zaburzeniami nastroju.
Różeniec górski - jak stosować?
Różeniec górski to adaptogen, który cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród konsumentów. Na rynku suplementów diety coraz częściej można znaleźć preparaty zawierające złoty korzeń, a rekomendowana wielkość porcji produktu zależy od wieku, stanu zdrowia, potrzeb i indywidualnych reakcji organizmu.
Za bezpieczne ilości uznaje się porcje wynoszące 100 - 600 mg ekstraktu z rośliny na dobę. Zwykle zaleca się, aby stosowanie suplementów diety zawierających różeniec górski rozpoczynać od mniejszych porcji i stopniowo zwiększać dostarczane do ustroju ilości związku. Zawsze należy jednak kierować się wytycznymi producenta umieszczonymi na opakowaniu wybranego produktu, aby nie doprowadzić do nadmiernej podaży substancji i wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych.
Różeniec górski - rano czy wieczorem?
Ponieważ różeniec górski może wykazywać właściwości pobudzające, zwiększając czujność, koncentrację i energię, rekomenduje się, aby suplementy diety zawierające ekstrakt z rośliny, stosować w godzinach porannych. Suplementu diety nie należy przyjmować wieczorem, gdyż bylina może utrudniać zasypianie i negatywnie oddziaływać na jakość snu.
Różeniec górski - przed czy po jedzeniu?
Suplementy diety zawierające różeniec górski można stosować zarówno przed jak i po posiłku. Dostępne źródła sugerują, iż korzeń arktyczny lepiej przyjmować przed jedzeniem, co umożliwia szybsze działanie wartościowych składników zawartych w produkcie, jednak niektóre osoby mogą odczuwać dyskomfort stosując złoty korzeń na pusty żołądek - wówczas lepszym rozwiązaniem może okazać się dostarczanie adaptogenu do ustroju po posiłku. Tym samym pora przyjmowania różeńca górskiego stanowi kwestię indywidualną, którą należy dopasować do konsumenta.
Różeniec górski - jaki wybrać?
Poszukując najlepszego preparatu z różeńcem górskim, warto zwrócić uwagę na zawartość w produkcie cennych substancji, takich jak salidrozydy czy rozawiny, które mogą wykazywać pozytywny wpływ na organizm człowieka.
Najlepszy preparat z różeńcem górskim dostarcza do ludzkiego organizmu ekstrakt z korzenia rośliny standaryzowany na zawartość wartościowego składnika aktywnego, co stanowi gwarancję pożądanej ilości cennego związku w porcji suplementu diety.
Różeniec górski - z czym nie łączyć?
Wciąż potrzebne są badania dotyczące różeńca górskiego i możliwych interakcji adaptogenu z innymi składnikami diety. Obecnie najczęściej sugeruje się, aby unikać spożywania alkoholu podczas przyjmowania preparatów rhodiola rosea, co wynika z faktu, iż substancje adaptogenne mogą w podobny sposób co alkohol oddziaływać na centralny układ nerwowy.
Jednoczesne przyjmowanie różeńca górskiego i alkoholu może dodatkowo obciążać układ nerwowy, dlatego też zaleca się rezygnację z wysokoprocentowych napojów podczas stosowania korzenia arktycznego.
Różeniec górski - przeciwwskazania
Różeniec górski jest powszechnie uznawany za bezpieczną substancję, jednak istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania rhodiola rosea.
Ponieważ korzeń arktyczny może wchodzić w interakcje z lekami psychotropowymi, osoby przyjmujące leki przeciwdepresyjne czy preparaty zmieniające nastrój, powinny skonsultować się z lekarzem prowadzącym przed przystąpieniem do przyjmowania adaptogenu. Co więcej, ponieważ roślina może wpływać na poziom cukru we krwi, ostrożność powinny zachować również osoby borykające się z cukrzycą.
Różeniec górski - skutki uboczne
Suplementy diety zawierające różeńca górskiego, stosowane zgodnie z wytycznymi producenta, nie przyczyniają się do występowania niepożądanych skutków ubocznych. Nadmierna podaż ekstraktu z rośliny może natomiast powodować bóle głowy, uczucie niepokoju czy nadmierne pobudzenie. Przyjmowanie preparatu wieczorem może również przyczyniać się do zaburzeń snu lub bezsenności.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31715370/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35745023/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22643043/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37495266/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37641937/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35265260/
