Berberyna to naturalna substancja pochodzenia roślinnego, która może wykazywać wiele prozdrowotnych właściwości. Choć stanowi związek trudno rozpuszczalny w wodzie, jej formy chemiczne, takie jak np. siarczan berberyny czy chlorowodorek berberyny, mogą wyróżniać się znacznie lepszą biodostępnością, dlatego też ich stosowanie może pozytywnie oddziaływać na pracę organizmu człowieka.
Spis treści
W jakich schorzeniach berberyna może okazać się pomocna? Jakie porcje suplementu warto przyjmować, aby zaobserwować korzystny wpływ związku na organizm?
Berberyna - co to takiego?
Berberyna to związek chemiczny zaliczany do grupy alkaloidów izochinolinowych, który jest substancją naturalną pochodzenia roślinnego. Berberyna może być obecna zarówno w korzeniach, jak i w łodygach czy owocach krzewów berberysu i rośliny Coptidis Rhizoma, a w mniejszych ilościach także w innych roślinach.
Coptidis Rhizoma to surowiec wykorzystywany przede wszystkim w medycynie chińskiej, z kolei berberys znany jest w medycynie ludowej Europy i Azji. Współczesne dane naukowe sugerują, że berberyna obecna m.in. w wymienionych wyżej roślinach, może wykazywać liczne właściwości prozdrowotne.
W suplementach diety można wykorzystywać berberynę w postaci ekstraktów z korzeni, kory czy owoców roślin, jak również jako czysty związek chemiczny - substancja często stosowana jest w formie siarczanu berberyny lub chlorowodorku berberyny (berberyna HCl). Związek może występować w formie żółtego, bezwonnego proszku o bardzo gorzkim smaku.
Berberyna - właściwości i działanie
Berberyna, zgodnie z wynikami licznych badań naukowych, może wykazywać szereg prozdrowotnych właściwości.
Udowodnione naukowo działania i zastosowania berberyny mogą obejmować m.in.:
- wsparcie w regulowaniu gospodarki węglowodanowej,
- wsparcie w zespole policystycznych jajników (PCOS),
- wpływ na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi,
- właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne,
- wsparcie w niealkoholowym stłuszczeniu wątroby,
- udział w regulowaniu poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi,
- wspomaganie odchudzania.
Berberyna a poziom cukru we krwi
Berberyna może obniżać poziom glukozy na czczo i po posiłku, a także może zmniejszać oporność komórek na insulinę i redukować poziom hemoglobiny glikowanej. Substancja może również zwiększać glikolizę i wspomagać rozkład cukrów wewnątrz komórek. Może też wspierać namnażanie komensalnych bakterii jelitowych. Tym samym berberyna wydaje się obiecującym związkiem, który może zmniejszać ryzyko występowania cukrzycy typu II i insulinooporności.
Berberyna a cholesterol
Zgodnie z wynikami badań berberyna może obniżać poziom cholesterolu całkowitego, a także jego frakcji LDL. Jednocześnie związek może przyczyniać się do zwiększenia stężenia frakcji HDL cholesterolu i zmniejszenia poziomu trójglicerydów we krwi.
Można więc sądzić, iż berberyna może przyczynić się do wzmocnienia naczyń krwionośnych i zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób układu krążenia. Może mieć również wpływ na poprawę profilu lipidowego we krwi.
Berberyna a ciśnienie tętnicze krwi
Berberyna może wykazywać właściwości hipotensyjne, czyli może wpływać na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Substancja może zmniejszać wartość zarówno ciśnienia skurczowego, jak i rozkurczowego. Dlatego też związek może okazać się cennym wsparciem w terapii nadciśnienia tętniczego.
Berberyna a PCOS
Berberyna może być pomocna wśród kobiet borykających się z zespołem policystycznych jajników. Związek może pozytywnie wpływać na profil metaboliczny - może zmniejszać insulinooporność oraz przyczyniać się do poprawy parametrów lipidowych i obniżenia masy ciała.
Berberyna może również wpływać na regulację cykli owulacyjnych, a tym samym może pozytywnie oddziaływać na płodność i wskaźnik urodzeń dzieci.
Berberyna a redukcja masy ciała
Berberyna wydaje się obiecującym suplementem, który może wspierać redukcję masy ciała. Związek może regulować wydzielanie hormonów odpowiedzialnych za gospodarkę energetyczną organizmu i magazynowanie tkanki tłuszczowej - insuliny, leptyny i adiponektyny.
Właściwości berberyny mogą być związane z jej wpływem na zahamowanie wzrostu komórek tłuszczowych, przyspieszenie rozpadu tłuszczu i udział w regulacji gospodarki węglowodanowej.
Berberyna a właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne
Berberyna może wykazywać właściwości przeciwzapalne - może wpływać na obniżenie stężenia cytokin prozapalnych oraz na hamowanie reakcji zapalnych. Ponadto związek może hamować wzrost lub może niszczyć niektóre gatunki bakteriii grzybów
Berberyna a niealkoholowe stłuszczenie wątroby
Berberyna może wpływać na poprawę niektórych parametrów metabolicznych, a tym samym może być wsparciem wśród osób borykających się z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby.
Stosowanie suplementów diety zawierających berberynę wśród osób cierpiących na niealkoholowe stłuszczenie wątroby może sprzyjać:
- poprawie profilu lipidowego - obniżeniu poziomu cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji LDL i trójglicerydów,
- poprawie parametrów gospodarki węglowodanowej - zmniejszeniu poziomu hemoglobiny glikowanej i insulinooporności,
- uzyskaniu lepszych wyników w zakresie funkcjonowania wątroby - zmniejszeniu może ulec stężenie amintransferazy alaninowej (ALT), czyli enzymu wątrobowego.
Która berberyna jest najlepsza?
Berberyna to substancja, która słabo rozpuszcza się w wodzie i alkoholu. Jednak inne formy chemiczne związku mogą wyróżniać się lepszym stopniem rozpuszczalności. Tym samym decydując się na stosowanie preparatów zawierających berberynę, warto zwrócić uwagę na formę jego występowania i ilość czystej berberyny w 100 g produktu.
Za jedną z najlepszych postaci berberyny można uznać jej chlorowodorek, określany skrótem "berberyna HCl". To suplement diety, który może zapewniać dużo lepszą biodostępność, co może wpływać na jego skuteczność i efekty działania. Pomocny może okazać się również siarczan berberyny, który może skutecznie oddziaływać na mikroflorę jelitową, a tym samym może stanowić wsparcie w stanach zapalnych czy problemach z układem pokarmowym.
Jak długo i w jakich dawkach stosować berberynę?
Ze względu na krótki okres połowicznego rozpadu, dobrym rozwiązaniem może być przyjmowanie berberyny częściej, jednak w mniejszych dawkach, aby utrzymać jej stały poziom w organizmie.
Jednakże ilość przyjmowanego preparatu może być zależna od stężenia berberyny w jednej porcji suplementu, dlatego też najlepszym rozwiązaniem może być stosowanie się do wytycznych producenta umieszczonych na opakowaniu produktu.
W badaniach naukowych berberyna najczęściej podawana jest tuż przed posiłkiem lub w jego trakcie. Pora przyjmowania suplementu diety również może być różna i może zależeć od rodzaju stosowanego preparatu, dlatego też, jak już wspomnieliśmy, warto kierować się informacjami podanymi na opakowaniu suplementu.
Aby zaobserwować pozytywne efekty stosowania berberyny, zgodnie z doniesieniami naukowymi, warto przyjmować każdego dnia 300-500mg związku, choć w niektórych badaniach skuteczność związku zaobserwowano dopiero podczas stosowania większych dawek wynoszących 900-1500 mg berberyny.
Berberyna to suplement, który należy przyjmować długoterminowo. Szacuje się, że preparat powinien być przyjmowany przez 10-12 tygodni. Nie należy jednak przekraczać tego okresu, gdyż niektóre dane sugerują, iż zbyt długi czas przyjmowania berberyny może negatywnie oddziaływać na pracę serca.
Berberyna - skutki uboczne i przeciwwskazania
Berberyna może być uznawana za bezpieczny suplement, nawet podczas przyjmowania większych porcji preparatu.
W nielicznych badaniach naukowych zaobserwowano występowanie łagodnych działań niepożądanych związanych z układem pokarmowym - zaparcia lub biegunki, nudności, wzdęcia i ból żołądka. Sporadycznie uczestnicy badań zgłaszali również ból głowy podczas przyjmowania suplementu.
Ponieważ berberyna może wpływać na obniżanie poziomu glukozy we krwi, a także cholesterolu i ciśnienia tętniczego krwi, nie należy jej łączyć z lekami regulującymi te parametry. Przyjmując farmaceutyki, warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji berberyny, aby omówić ewentualne, możliwe interakcje pomiędzy przyjmowanymi preparatami.
Nie powinno się stosować berberyny np. razem z metforminą, gdyż substancje te mogą wchodzić w interakcje pomiędzy sobą, mogą przyczyniać się do występowania bólu brzucha, wymiotów i biegunek oraz mogą nasilać nawzajem swoje działanie.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30393248/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25498346/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30538756/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7028834/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32353823/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25423280/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30599908/
Data ostatniej aktualizacji: 20.01.2023
