Zakwaszenie organizmu to zagadnienie, które cieszy się dużym zainteresowaniem, szczególnie wśród osób zgłębiających wiedzę dotyczącą zdrowego stylu życia.
Spis treści
To pojęcie, które jednak nie występuje w medycynie, a wśród społeczeństwa często mylone jest z kwasicą.
Różne źródła mogą sugerować Ci stosowanie diety alkalizującej, zwanej również odkwaszającą, aby przywrócić prawidłowe pH krwi w ustroju i korzystnie oddziaływać na funkcjonowanie organizmu.
Czy zakwaszenie organizmu to faktycznie powszechny problem dzisiejszych czasów, czy może jedynie chwyt marketingowy?
Co to jest zakwaszenie organizmu, a czym jest kwasica?
Prawidłowe pH krwi wynosi 7,35-7,45 i może warunkować właściwe funkcjonowanie organizmu oraz przebieg wielu procesów enzymatycznych w ustroju.
Utrzymanie odpowiedniego pH jest możliwe dzięki ciągłej pracy płuc, nerek, a także układów buforowych krwi i tkanek.
Obniżenie pH krwi poniżej 7,35 może powodować kwasicę. W zależności od rodzaju kwasicy (nieoddechowa lub oddechowa) za przyczynę obniżenia pH krwi można uznać spadek stężenia jonów wodorowęglanowych lub też wzrost ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla.
Kwasica może być efektem m.in. ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek, źle prowadzonej cukrzycy, zatrucia np. etanolem czy też przewlekłej lub ostrej niewydolności oddechowej i hipowentylacji.
Kwasica to niebezpieczne powikłanie, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.
Z kolei zakwaszenie organizmu, choć często mylone jest z kwasicą, tak naprawdę nie ma z nią nic wspólnego. W przypadku zakwaszenia ustroju równowaga kwasowo-zasadowa może ulec zachwianiu, jednak nie zmienia się pH krwi. Po prostu organizm musi włożyć nieco więcej wysiłku, aby to pH krwi utrzymać. W tym celu może zużywać więcej różnych mikro i makroelementów. Ponadto pojęcie zakwaszenia organizmu często występuje w kontekście diety bogatej w kwasotwórcze produkty, które mogą wpływać nieznacznie na pH moczu, a także na nasze samopoczucie.
Jednak w dużej mierze rozróżnianie produktów na kwasotwórcze czy zasadotwórcze oraz szerzenie informacji o zbawiennej diecie odkwaszającej to po prostu chwyty marketingowe, które niewiele mają wspólnego z prawdą.
Co zakwasza organizm? Produkty o działaniu kwasotwórczym
Istnieje podział produktów na te, które mogą zakwaszać organizm, oraz te, które wykazują działanie zasadotwórcze. Efektem takiego podziału jest popiół, który pozostaje po spaleniu danych produktów.
Te, które pozostawiają popiół bogaty w siarkę czy fosfor, mogą być zaliczane do kwasotwórczych substancji. Natomiast zasadotwórcze składniki po spaleniu mogą wyróżniać się popiołem bogatym w magnez i wapń.
Do produktów, które mogą wykazywać działanie kwasotwórcze, można zaliczyć:
- mięso i produkty mięsne,
- ryby,
- jaja,
- sery,
- produkty zbożowe,
- słodycze,
- wysokoprzetworzoną żywność i dania fast-food.
Nie oznacza to jednak, że kwasotwórcze składniki diety zawsze są "złe", a zasadotwórcze "dobre".
Oczywiście, produkty takie jak np. mięso, które może stanowić źródło nasyconych kwasów tłuszczowych, spożywane w większych ilościach mogą negatywnie wpływać na organizm, przyczyniając się do rozwoju wielu chorób np. układu krążenia. Jednak dotychczasowe badania nie stwierdziły jednoznacznie, aby negatywny wpływ produktów spożywczych był związany z ich odczynem pH i kwasowością.
Polecane produkty
Zakwaszenie organizmu - objawy i przyczyny
W wielu źródłach można znaleźć informację, iż zakwaszenie organizmu objawiać się może chronicznym zmęczeniem, osłabieniem, apatią, pogorszeniem kondycji włosów i paznokci, zwiększoną podatnością na infekcje czy też bólami mięśni i problemami z koncentracją.
Trudno jednak stwierdzić jednoznacznie, czy wymienione objawy mogą wynikać z właściwości kwasotwórczych spożywanych pokarmów.
Dieta o dużym potencjale zakwaszającym może być bogata w wysokoprzetworzoną żywność, czerwone mięso i nasycone kwasy tłuszczowe. Zwykle nie zawiera za to zbyt wielu warzyw czy owoców. Nie stanowi więc zdrowego i zbilansowanego jadłospisu. Dlatego też ciężko określić, czy występujące objawy i dolegliwości mogą wynikać z kwasowości spożywanych produktów, czy może z niedoboru witamin, składników mineralnych i innych, cennych składników odżywczych.
Jadłospis bazujący na kwasotwórczych produktach może przyczynić się do wystąpienia niepożądanych objawów i konsekwencji, jednak opieranie się wyłącznie na pH produktów spożywczych nie ma podstaw i uzasadnienia w świetle badań naukowych.
Jak "odkwasić" organizm?
Skoro już wiesz, że pojęcie zakwaszenia organizmu jest w środowisku mocno nadużywane, nie powinno Cię zdziwić, że organizm człowieka odkwasi się sam. Jakim cudem?
Wiele procesów metabolicznych zachodzących w ustroju wymaga odpowiedniego środowiska, a pH krwi musi zawsze mieścić się w przedziale 7,35-7,45. Aby zapobiegać niepożądanym wahaniom pH krwi, w ustroju istnieją specjalne zabezpieczenia, czyli bufory.
Najważniejszym układem buforowym jest bufor węglanowy. Do zapewnienia równowagi kwasowo-zasadowej organizm potrzebuje więc kwasu węglowego i sodu. W przypadku nadmiernej ilości kwasu we krwi węglan sodu rozpada się, sód neutralizuje kwas, a reszta kwasu węglowego przekształca się w dwutlenek węgla i jest usuwana z organizmu przez płuca.
Czy w takim razie warto w ogóle stosować dietę odkwaszającą? Jak najbardziej!
Dieta, której teoretycznym zadaniem jest odkwaszenie organizmu, jest zwykle sposobem odżywiania, ograniczającym udział w codziennym jadłospisie produktów wysokoprzetworzonych, mięsa i cukrów prostych.
Może opierać się natomiast na zwiększeniu spożycia warzyw, co jest bardzo korzystnym trendem dla prawidłowego funkcjonowania całego ustroju.
Nie warto jednak wierzyć w każdy aspekt diet alkalizujących - niekiedy zaleca się rezygnację z produktów o niskim pH, mimo iż są to wartościowe składniki codziennej diety.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30737117/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3195546/
- https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/186770,zakwaszenie-organizmu-prawda-czy-mit
