Witaminy dla seniora - jakie suplementy diety są wskazane dla seniorów?

Kategorie

Witaminy dla seniora - jakie suplementy diety są wskazane dla seniorów?

Witaminy dla seniora to składniki, na których odpowiednią podaż w codziennym jadłospisie powinny zwrócić uwagę osoby starsze. Wraz z wiekiem zmieniają się bowiem potrzeby organizmu, a seniorzy, ze względu na schorzenia towarzyszące czy utratę apetytu, mogą być wyjątkowo narażeni na niedobory cennych związków, w tym również witamin.

Spis treści

Zapotrzebowanie na składniki odżywcze u osób starszych
Witaminy dla seniora, które mogą wspierać układ kostny
Witaminy dla seniora, które mogą wspierać pamięć i koncentrację
Witaminy dla seniora, które mogą wzmacniać organizm
Suplementy diety dla seniora - szansa czy konieczność?
Interakcje suplementów diety dla seniorów z przyjmowanymi lekami

Wraz z upływem czasu może dojść m.in. do pogorszenia funkcji poznawczych i osłabienia układu immunologicznego, a także do zmniejszenia gęstości mineralnej kości. Jak sobie z tym radzić? Jak wspierać organizm, aby jak najdłużej móc cieszyć się pełnią zdrowia i sprawności?

Zapotrzebowanie na składniki odżywcze u osób starszych

Zapotrzebowanie na poszczególne makro- i mikroskładniki może zmieniać się w ciągu życia, co może być związane m.in. ze zmianami procesów metabolicznych i potrzeb organizmu.

Od urodzenia do około 25 roku życia w ustroju dominują procesy anaboliczne, które mogą odpowiadać za dzielenie się komórek, powstawanie tkanek i narządów, syntezę białek czy hormonów. W wieku dojrzałym zaczynają przeważać procesy kataboliczne, w wyniku których może dochodzić do zmniejszania masy tkanek, ilości białek osocza czy zmiany fizjologii niektórych narządów.

W diecie seniorów konieczne może być np. zwiększenie podaży witaminy D, E czy witamin z grupy B, a także składników mineralnych, takich jak selen czy wapń.

Wśród osób starszych często można zaobserwować pogorszenie przyswajalności składników odżywczych w organizmie. Występowanie wielu chorób może dodatkowo utrudniać wchłanianie witamin i pierwiastków. Dodatkowo seniorzy często mogą stosować monotonne jadłospisy, mogą cierpieć na utratę apetytu czy zaburzenia trawienne. To wszystko może przyczyniać się do występowania niedoboru wielu składników, w tym witamin.

Prawidłowo zbilansowana dieta powinna pokryć zapotrzebowanie na wszystkie istotne składniki odżywcze, jednak nie zawsze możliwe jest stosowanie zróżnicowanego jadłospisu. Niekiedy również, w wyniku towarzyszących schorzeń, mimo odpowiedniej diety, w ustroju może dochodzić do niedostatecznej podaży mikroskładników.

Dlatego też warto zwrócić uwagę na odpowiednią podaż witamin i składników mineralnych wraz z jadłospisem, a w przypadku stwierdzenia niedoborów tych związków, skorzystać z suplementacji.

Jakich witamin najczęściej brakuje w codziennej diecie osób starszych?

Polecane produkty dla seniora

Witaminy, które warto uwzględnić w diecie seniora

Trudno jednoznacznie stwierdzić jakich witamin może brakować osobom starszym, gdyż każdy człowiek odżywia się nieco inaczej i prowadzi odmienny tryb życia.

Z badań naukowych i przeprowadzonych obserwacji wynika natomiast, iż najczęściej wśród seniorów mogą występować niedobory składników, takich jak witamina D, witaminy z grupy B, witamina E czy witamina K.

Witaminy dla seniora, które mogą wspierać układ kostny

Jedną z witamin, której najczęściej brakuje w diecie osób starszych, może być witamina D.

To organiczny związek chemiczny, na którego prawidłową podaż warto zwrócić szczególną uwagę, gdyż cholekalcyferol może wspierać pracę mózgu, funkcje poznawcze i działanie układu nerwowego.

Jednocześnie witamina D może wzmacniać kości, zmniejszać ryzyko ich uszkodzeń i złamań oraz przyczyniać się do obniżenia ryzyka rozwoju osteoporozy. Cholekalcyferol może także ułatwiać wchłanianie niektórych pierwiastków i wspierać pracę układu immunologicznego, zmniejszając podatność na infekcje.

Do naturalnych źródeł witaminy D można zaliczyć promienie słoneczne, a także tłuste ryby morskie, takie jak śledź, tuńczyk czy łosoś. W mniejszych ilościach związek można znaleźć również w jajach i mleku oraz produktach mlecznych.

Wśród seniorów powyżej 65 roku życia, z uwagi na zmniejszoną efektywność syntezy skórnej witaminy D, rekomenduje się przyjmowanie suplementów z witaminą D przez cały rok w ilości 800-2000 IU/dobę, przy czym konkretna dawka preparatu może zależeć od podaży składnika w diecie oraz od masy ciała. Z kolei wśród osób starszych powyżej 75 roku życia, dobowa podaż witaminy D powinna wynosić 2000-4000 IU/dobę, co może umożliwiać utrzymanie stężenia związku w organizmie na odpowiednim poziomie i może zmniejszyć ryzyko złamań kości.

Skoro mowa o witaminie D, nie można nie wspomnieć również o witaminie K. Składniki te są ze sobą mocno powiązane, dlatego, aby wspierać zdrowie i właściwe funkcjonowanie organizmu, warto dbać o odpowiednią podaż obu związków.

Witamina K może wpływać na utrzymanie prawidłowej gospodarki wapniowej i zapobiegać wystąpieniu "paradoksu wapnia", czyli odkładania nadmiaru pierwiastka w naczyniach krwionośnych. Jednocześnie substancja może wzmacniać kości, uczestniczyć w procesie krzepnięcia krwi i pozytywnie oddziaływać na pracę układu sercowo-naczyniowego.

Witamina K w żywności może być obecna w mięsie, jajach, przetworach mlecznych, a także w zielonych warzywach, takich jak brukselka czy brokuły.

Zapotrzebowanie na składnik wśród osób starszych wynosi 55-65 ug/dobę i zależy od płci, mniejsze zapotrzebowanie stwierdzono wśród pań, natomiast większe - wśród panów.

Witaminy dla seniora, które mogą wspierać pamięć i koncentrację

Wraz z wiekiem pogorszeniu może ulec wiele funkcji poznawczych, do których należy m.in. kodowanie nowych informacji, zdolności nawigacyjne czy przywoływanie faktów z pamięci epizodycznej.

Aby wspierać pamięć, koncentrację i funkcje kognitywne wśród seniorów warto zwrócić szczególną uwagę na podaż witamin z grupy B.

Tiamina, znana także jako witamina B1, może uczestniczyć w przenoszeniu impulsów nerwowych. Niacyna, czyli witamina B3, może wpływać na prawidłowe funkcjonowanie mózgu, a jej niedobór może przyczyniać się do występowania problemów ze skupieniem uwagi i osłabiać pamięć. Obniżenie sprawności umysłowej może być również spowodowane niedoborem kwasu pantotenowego, kobalaminy i kwasu foliowego. Niedostateczna podaż tych składników może też przyczyniać się do pogorszenia koncentracji i przyswajania wiedzy.

Witaminy z grupy B mogą występować w różnych produktach spożywczych, m.in. w warzywach kapustnych, natce pietruszki, mięsie, mleku i produktach mlecznych czy razowym pieczywie.

Zapotrzebowanie na poszczególne witaminy z grupy B jest różne. Kobiety powinny dostarczać każdego dnia do organizmu 1,1 mg tiaminy, 14 mg niacyny, 5 mg kwasu pantotenowego, 2,4 mg kobalaminy, 400 ug kwasu foliowego. Mężczyźni natomiast 1,3 mg tiaminy, 16 mg niacyny, 5 mg kwasu pantotenowego, 2,4 mg kobalaminy, 400 ug kwasu foliowego.

Witaminy dla seniora, które mogą wzmacniać organizm

Wśród seniorów, w związku z naturalnymi procesami starzenia zachodzącymi w organizmie, może dojść do osłabienia funkcjonowania układu immunologicznego. Dlatego też warto w codziennej diecie uwzględnić obecność witamin, takich jak wspomniana wcześniej witamina D, a także witamina C i E.

Witamina D może odgrywać niezwykle istotną rolę w odpowiedzi swoistej ustroju. To dzięki jej obecności, limfocyty Th mogą rozpoznawać drobnoustroje przyczyniające się do rozwoju infekcji. Jednocześnie cholekalcyferol może odpowiadać za przekształcenie limfocytów Th do ich aktywnej postaci. Związek może więc wspierać odporność organizmu i zmniejszać ryzyko rozwoju wielu chorób.

Nieoceniona w zapobieganiu rozwoju infekcji może być również witamina C. Odpowiednia podaż związku może przyczyniać się do zwiększenia ilości leukocytów w ustroju i dodatkowo może pobudzać ich migrację w kierunku miejsca reakcji zapalnej. Kwas askorbinowy może także umożliwiać szybsze zwalczanie infekcji i wpływać na syntezę niektórych przeciwciał. Witamina C może być również silnym antyoksydantem, który może wspomagać neutralizowanie wolnych rodników, zmniejszać stres oksydacyjny i opóźniać procesy starzenia.

Naturalne źródła witaminy C to m.in. owoce cytrusowe, owoc dzikiej róży, pigwa czy truskawki. Kobiety każdego dnia powinny dostarczać do organizmu wraz z dietą 75 mg witaminy C, natomiast mężczyźni - 90 mg.

Kolejnym wartościowym składnikiem, o którym nie należy zapominać w codziennym jadłospisie, może być witamina E. Związek może wspierać pracę układu immunologicznego, a ponieważ może wykazywać właściwości antyoksydacyjne, może również uczestniczyć w walce z wolnymi rodnikami, neutralizować nadmiar reaktywnych form tlenu i przyczyniać się do opóźnienia procesów starzenia.

Witamina E w pożywieniu występować może w migdałach, orzechach włoskich i ziemnych, a także w pestkach dyni czy w pełnych ziarnach zbóż.

Wśród osób starszych zapotrzebowanie na ten składnik wynosi odpowiednio dla kobiet i mężczyzn - 8 i 10 mg na dobę.

Suplementy diety dla seniora - szansa czy konieczność?

W diecie osób starszych, jak już wcześniej wspomnieliśmy, prawidłowe zbilansowanie jadłospisu może być nie lada wyzwaniem, m.in. w związku z częstym występowaniem chorób towarzyszących, które mogą utrudniać przyswajanie i wchłanianie witamin.

Dobrym rozwiązaniem wówczas może być włączenie do codziennej diety odpowiednich suplementów diety, które mogą uzupełnić występujące w ustroju niedobory. Przed rozpoczęciem przyjmowania preparatów witaminowych zawsze warto wykonać komplet badań i skonsultować się z lekarzem, aby stwierdzić, czy faktycznie przyjmowanie danego suplementu jest konieczne.

Dostępne na rynku preparaty witaminowe często oprócz pożądanych witamin, zawierają również dodatkowe składniki, które mogą wzmacniać organizm i pozytywnie wpływać na jego funkcjonowanie. Do takich substancji można zaliczyć m.in. żeń-szeń, luteinę, lecytynę czy składniki mineralne.

Interakcje suplementów diety dla seniorów z przyjmowanymi lekami

Zgodnie ze statystykami przeciętny Polak po ukończeniu 65 roku życia, przewlekle przyjmuje ok. 5 leków zaleconych przez lekarza oraz dodatkowo dwa preparaty wykupione bez recepty. Seniorzy pragną wzmocnić odporność organizmu oraz uzupełnić niedobory składników odżywczych. Nie zawsze są jednak świadomi, iż stosowane przez nich suplementy diety mogą wchodzić w interakcje z przyjmowanymi lekami.

Preparaty witaminowe oraz suplementy diety zawierające cenne witaminy przyjmowane wraz z antybiotykami mogą zmniejszać ich absorpcję i osłabiać ich działanie. Ponadto suplementy bogate w witaminę E mogą spowalniać metabolizm leków przeciwgrzybiczych. Mogą również wpływać na działanie leków przeciwzapalnych. Z kolei suplementy diety zawierające witaminy z grupy B (w tym kompleksowe preparaty jak Witamina B Complex) mogą zmniejszać skuteczność działania leków przeciwdrgawkowych czy uspokajających.

Dlatego też każdą suplementację warto skonsultować z lekarzem, aby dowiedzieć się, czy dany preparat nie wchodzi w interakcje z przyjmowanymi lekami.

Bibliografia:

Data ostatniej aktualizacji: 03.01.2023